هه‌موو ساڵێک چالاکانی بواری یه‌کسانی‌و به‌رانبه‌ری مرۆڤه‌کان له خێزان‌و کۆمه‌ڵگا‌دا، بۆ دابین کردنی ژیانێکی دادپه‌روه‌رانه رۆژی 8ی مارس، به‌رانبه‌ر به 17ی ڕه‌شه‌مه، که وه‌کوو رۆژی جیهانی ژنان نێوی لێدبرێت رێز ده‌گرن.
رۆژی 8ی مارس له خه‌باتی ئینسانی‌‌و به‌رانبه‌ری خوازانه‌ی ژنان‌دا جێگاو شوێنێکی تایبه‌تی هه‌یه. هه‌ر وه‌ک ده‌زانیین رۆژی 8ی مارسی ساڵی 1908ی زایینی، ژنانی کرێکار‌و زه‌حمه‌تکێشی شاری نیویۆرک به‌نیازی به‌رده‌نه‌سه‌ری مووچه‌و حه‌قده‌ستی پتر، بۆ باشتر کردنی ژیان‌و گوزه‌رانیان، رێپێوانێکی هێمنانه‌‌‌یان وه‌رێخست.
ئه‌م رێپێوانه له لایه‌ن پۆلیسی شاری نیویۆرکه‌وه به شێوه‌یه‌کی به‌ربڵاو سه‌رکوت کرا. به چه‌شنێک که چه‌ند کوشته‌و برینداری لێکه‌وته‌وه.
دوو ساڵ پاش ئه‌م رووداوه، ژنه تێکۆشه‌رو خه‌باتگێری ئاڵمانی "کلارا زتکین" له دووهه‌مین کۆنگره‌ی نێونه‌ته‌وه‌یی ژنانی سۆسیالیست که له شاری کۆپێنهاک پێته‌ختی وڵاتی دانمارک پێکهاتبوو، پێشنیاری کرد بۆ رێزگرتن له خه‌بات‌و تێکۆشانی ژنانی هه‌ژارو به‌شمه‌ینه‌تی جیهان به گشتیی، خۆنیشانده‌رانی رۆژی 8ی مارسی ساڵی 1908ی زایینی به تایبه‌تی، ئه‌م رۆژه بکرێته رۆژی نێونه‌ته‌وه‌یی ژنان.
ساڵی پاشتر له به‌شێکی وڵاتانی جیهان ، به تایبه‌ت له ئورووپا به شێوه‌یه‌کی به‌ربڵاو یادی ئه‌م رۆژه کرایه‌وه.
جێگای خۆیه‌تی باس له‌و راستی‌یه بکرێت که ساڵی 1917 له ڕووسیه، ئه‌م یاده به رێپێوانێکی مه‌زن که نزیک به 100 هه‌زار کرێکاری ژن‌و پیاوی له خۆ ده‌گرت، به‌رز ڕاگیرا.
ئێستا، رۆژی 8ی مارس وه‌کوو رۆژی هاوپێوه‌ندی نێونه‌ته‌وه‌یی ژنانی یه‌کسانی خواز له زۆربه‌ی هه‌ره زۆری وڵاتی دونیا یاد ده‌کرێته‌وه‌و به‌رز راده‌گیرێت.
له وڵاتی ئاخوند لێدراوی ئێڕان‌دا، سه‌ره‌رای زه‌برو زه‌نگی ده‌سه‌لا‌ت، جێگیر کردنی یاساو نوڕمی دواکه‌وتوانه‌و نابه‌رانبه‌ری خواز ژنان‌و پیاوانی تینووی ئازادی‌و ژیانێکی ئینسانی‌تر له ژێر سێبه‌ری ترس‌و دڵه ڕاوکه‌دا یادی ئه‌م رۆژه به‌رز راده‌گرن‌‌و به شێوه‌ی جۆراوجۆر ئه‌م رۆژه یاد ده‌که‌نه‌وه.
له ئێران‌و وڵاتانی زاڵ به‌سه‌ر کوردستان‌دا سیسته‌مێکی نادێمکراتیک زاڵه که رێز بۆ مافه‌کانی مرۆڤ دانانێت. بۆ وێنه له وڵاتی ئێران هه‌ر له ده‌ورانی سه‌ره‌تایی قوتابخانه‌دا، به شێوه‌یه‌کی چڕوپڕ هه‌وڵی هاڵاواردن‌و سازدانی کۆمه‌ڵگه‌یه‌کی نایه‌کسان‌و نێرسالار له لایه‌ن ده‌سه‌ڵاتی ئایینه‌وه ده‌درێت.
له کتێبه‌کانی قۆناخی سه‌ره‌تایی‌دا هه‌موو ئه‌و وێنانه‌ی که له دووتوێی کتێبه‌کان‌دا هه‌یه به جۆرێک له جۆره‌کان ره‌نگدانه‌وه‌ی بیرو هژمونی پیاوه. "ته‌سمیم کوبرا" یه‌کێک له‌و وانانه‌یه که به‌ته‌واوه‌تی ئه‌م نێر ساڵارییه له ڕواڵه‌ت‌و ناوه‌رۆکی‌دا ره‌نگی ده‌دایه‌وه. کوبرا کتێبه‌که‌ی له بن داری حه‌سار له بیر ده‌چێت، شه‌و به‌سه‌ردا دێت‌و باران ده‌بارێت، پاشان کتێبه‌که ته‌ڕ ده‌بێت...هتد.
ئاشکرایه هه‌ڵبژاردنی کچێک بۆ ئه‌وه‌ی کتێبه‌که‌ی له بیر بچێت، به هه‌ڵکه‌وت نیه. چوونکا ده‌زانیین له هه‌ر وڵاتێک‌دا پسپۆرانی بواره جۆربه‌جۆره‌کانی په‌روه‌رده‌و فێر کردن له داڕشتنی مێتۆد‌و رێبازه په‌روه‌رده‌یی‌‌و فێرکاریه‌کان‌دا به شێوه‌یه‌کی ئامانج‌دار داده‌رێژرێن...
له وێنه‌کانی ئه‌م کتێبانه‌دا، ژنان خه‌ریکی شیردان، منداڵ به‌خێو کردن، جل‌و به‌رگ شؤردن، ماڵ خاوێن کردنه‌وه‌و چێشت لێنانن. ئهوه له حالێک‌دایه که منداڵانی کوڕ یان یاری تۆپی پێ ده‌که‌ن ، یان خه‌ریکی خوێندنه‌وه‌‌و ڕاو کردنن. ئه‌م وێنانه وێڕای کۆمه‌ڵێک دوروشمی ره‌نگاو ره‌نگ بۆ ئه‌وه‌یه که بواری په‌روه‌رده‌و راهێنان به شێوه‌یه‌کی سیستماتیک هژمونی توێژی نێرینه زاڵ بکات.
سه‌ره‌ڕای ئه‌وه‌ی که کۆماری ئیسلامی‌و کاربه‌ده‌ستانی وردو درشتی ئه‌م نیزامه کۆنه‌په‌ره‌سته، تێکۆشاون ژنان‌و پیاوان به یه‌ک بێگانه بکه‌ن، به‌م شێوه هه‌م سیاسه‌تی هاڵاواردنی خۆیان په‌ره پێبده‌ن، هه‌م موژده‌ی دوارۆژێکی نه‌بوو نادیاریان بده‌نێ.
به خۆشیه‌وه ده‌بینین که له‌گه‌ڵ ئه‌م هه‌موو هه‌وڵ‌و ته‌قه‌لایه‌ی کاربه‌ده‌ستان، ئێستا بزوتنه‌‌وه‌ی ناره‌زایه‌تی جه‌ماوه‌ری که به‌شێکی به‌رچاوی ژنانی ئازادی خواز‌و یه‌کسانی ویست پێکی دێنن ته‌نگی به رژیم هه‌ڵچنیوه‌و رۆژ به رۆژ له گه‌شه‌و پێشکه‌وتن دایه.
ژنانی وشیارو ماف ویست ئه‌و راستی‌یه به باشی تێده‌گه‌ن که پیاوان دوژمنی ئه‌وان نیین، به‌ڵکو ئهوه کۆمه‌لێک یاساو نۆرمی کۆنه‌په‌رستانه‌یه که رێگره له به‌رده‌م بونیادنانی کۆمه‌ڵگه‌یه‌کی به‌ختیارو به‌خته‌وه‌ردا، له پاڵ ئه‌م راستی‌‌یه‌دا پیاوانی ئازادی خواز‌و دێمۆکرات به قوڵی له‌م راستی‌یه تێده‌گه‌ن که به بێ ڕچاوکردنی بێ ئه‌ملاولای هه‌موو مافی سیاسیی، ئابوری‌و کۆمه‌ڵایه‌تی‌یه‌کانی ژنان‌و حزوری چآلاکانه‌ی ئه‌وان له‌م بوارانه‌دا، ژیان رووی کراوه‌یی‌و ئاسوده‌یی به‌خۆوه ناگرێت، پێشکه‌وتن‌و ئارامی پێویست مسۆگه‌ر نابێت‌و نایه‌ته دی.
به ئاواتی ژیانێکی ئاسووده‌و به‌رانبه‌ر، به کردوه؛ له ده‌ره‌وه‌ی دروشم‌و تیئۆری.
