Archive

Wednesday, December 23, 2015

یادی لەدایکبوونی د.قاسملوو لە ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا بەڕێوەچووە




بۆنەی شەوی یەلدا، شەوی لەدایکبوونی د. قاسملوو، لە ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا ڕێوڕەسمێکی تایبەت بەو ڕۆژە بەڕێوە چوو.

ڕۆژی یەکشەممە ڕێکەوتی ٢٩ی سەرماوەزی ١٣٩٤ی هەتاوی، کۆمەڵگای کوردەکانی دەڤەری واشنگتۆن ڕێوڕەسمێکی بەشکۆی بە بۆنەی شەوی یەڵدا هەشتاوپێنجەمین ساڵیادی لەدایکبوونی د. قاسملوو، بەڕێوە برد.
سەرەتای ڕێوڕەسمەکە بە سروودی نەتەوایەتی "ئەی رەقیب" و ڕاگرتنی خولەکێک بێدەنگی بۆ ڕێزگرتن لە شەهیدانی ڕێگای ڕزگاریی کورد و کوردستان دەستی پێکرد. 
پاشان "ڕەحیم ڕەشیدی" لەسەر کەسایەتیی دوکتور قاسملوو قسەی کرد و لە بەشێک لە قسەکانی‌دا گوتی: "کاتێک لە ساڵی ١٣٠٩ی هەتاوی‌دا خودا ئەو کۆرپەی بە بنەماڵەی دەستڕۆیشتووی قاسملوو بەخشی، ڕەنگە کەس بە بیر و زەینی‌دا نەهاتبێ کە ئەم کۆرپەی ناوی عەبدولڕەحمان قاسملووی لەسەرداندرا، دەبێتە هیوا و هومێدی نەتەوەیەک و ئەوەتا لێرە ئێمە جێژنی ٨٥ ساڵەی لەدایکبوونی بە ڕێزەوە دەکەینەوە و ئەو کۆرپەی ئەو کات، ئێستا خۆشەویستی گشت نیشتمانپەروەرێکی کوردە لە سەرانسەری گۆی زەویدا".
دواتر ژیاننامەی شەهید د. قاسملوو لە لایەن خاتوو "سەیران شەرەفی" خوێندرایەوە.
پاشان "محەممەد داستان" کادری دێرینی حیزبی دێموکرات وێڕای باسێک لەسەر شەوی یەڵدا، بارودۆخی ئێستای کوردستانی شی کردەوە و ڕایگەیاند کە ئاڵوگۆڕەکان بە قازانجی کوردە و بۆ ئەوەی مافەکانمان دەستەبەر بن، زۆر پێویستە کە یەکگرتوویی خۆمان بپارێزین. 
لە بڕگەیەکی دیکەی بەرنامەکەدا، ڕێبوار سەلیمی کادری دێرینی حیزب، باسێکی لەسەر گرینگیی یادکردنەوەی لەدایکبوونی دوکتور قاسملوو پێشکەش کرد و گوتی کە ئێستا خەڵک بۆخۆیان ئەو یادە لە نێو ماڵەکانیان دەکەنەوە و ئەمەش بۆ خۆشەویستیی دوکتور قاسملوو لە نێو خەڵکدا دەگەڕێتەوە، کە لە ماوەی ٣٠ ساڵی ڕابردوودا ئەم بابەتە ڕۆژ بە رۆژ پەرەی گرتووە و ناوبراو چەند بیرەوەرییەکی سەبارەت بە کەسایەتیی دوکتور قاسملوو گێڕایەوە.
دواتر خاتوو "جانا دەمیجەر" شێعرێکی پێشکەش کرد و بە دوای ئەودا نووسەر و شاعیری ڕۆژئاوای کوردستان "ساڵح دەمیجەر" هۆزانێکی لە بارەی کەسایەتیی بەرزی دوکتور قاسملوو پێشکەش کرد.
دواتر "حوسێن شێوەسەڵی" کادری دێرینی حیزب و ڕۆژنامەوان "فاتیمە سیندی"، بە خوێندنەوەی شێعر و پەخشان بەشداریی بەرنامەکەیان کرد.
لە نێوئاخنی بەرنامەکەدا شعێری "عومەر غوڵامعەلی" و خاتوو "بەهار حوسێنی" بە بۆنەی شەوی یەڵدا لە لایەن بەڕێوەبەرانی بەرنامەکەوە خوێندرانەوە.
دواتر بەشداران بە شایی و هەڵپەرکێ بەرنامەکەیان ڕازاندەوە.

Tuesday, December 1, 2015

هێمای پێزانیین


لە لایەن کۆمیتەی گشتیی حدکا لە ئەمریکا، ئەم  هێمای سپاس و پێزانیینەم لە چێژنی ٢٦ی سەرماوەز، رۆژی پێشمەرگەی کوردستان دا، پێشکەش کرا...
بۆ من شانازیەکی مەزنە کە رۆژێک لە رۆژان لە ریزەکانی ئەو حیزبەدا پێشمەرگە بووم. بێ گومان هەردەم حیزبی دێموکرات بۆ من زانستگای فێربوون و خزمەت بە کوردو کوردستان بوە.

وێرای پیرۆزبایی بە بۆنەی رۆژی پێشمەرگەی کوردستان، سپاسی دڵسۆزی و خەمخۆری کۆمیتەی حیزب لە ئەمریکا دەکەم.

بژی کوردو کوردستان
شکۆدار بێ خەباتی پێشمەرگە لە پێناو ئازادی و دادپەروەری دا

Wednesday, November 25, 2015

ڕۆژی نێونه‌ته‌وه‌یی خه‌بات دژ به‌ توندوتیژی له‌ هه‌مبه‌ر ژنان

ڕۆژی نێونه‌ته‌وه‌یی خه‌بات دژ به‌ توندوتیژی له‌ هه‌مبه‌ر ژنان

رەحیم رەشیدی
توندوتیژی له‌ بنه‌ڕه‌تدا یه‌کێک له‌ گرفته‌ به‌رچاوو‌ داخهێنه‌ره‌کانی کۆمه‌ڵگای مرۆڤایه‌تییه.‌‌ ئه‌م په‌تایه‌ له‌ شکڵ‌و شێوازی جوراوجۆردا خۆی ده‌رده‌خات‌و پتر گرێدراوی کۆمه‌ڵگا دواکه‌وتوو ناسه‌قاگیره‌کانه‌ که‌ دیکتاتۆری باڵی ڕه‌شه‌ی به‌سه‌ردا کێشاوه‌و له‌وان‌دا که‌ش‌و‌ هه‌وای له‌بار بۆ په‌روه‌رده‌و ڕاهێنانی مرۆڤ ته‌وه‌رانه‌‌و دێموکڕاتیک وه‌کوو پێویست نه‌هاتۆته‌ گورێ. ئه‌گه‌ر له‌م به‌ستێنه‌دا ته‌نیا ئاوڕ وه‌سه‌ر توندوتیژی دژی توێژی ژنان بده‌ینه‌وه‌، ئاماره‌کان له‌م بازنه‌یه‌دا گه‌لێک داخهێنه‌ره‌. ئه‌وه‌ له‌ حاڵێک دایه‌ که‌ توندوتیژی له‌ نێو بنه‌ماڵه‌داو به‌ شێوه‌ی که‌س پێنه‌زان زۆر زیاتر له‌ ڕاده‌ی ئه‌و توندوتیژیانه‌یه‌ که له‌ کۆمه‌ڵگاداو له‌ ئاستێکی به‌رینتردا ڕوو ده‌ده‌ن‌و‌ ئاشکرا ده‌بن‌و پینه‌وپه‌ڕۆ ناکرێن.لێره‌دا به‌ کورتی ئاو‌ڕیک له‌ چۆنیه‌تی هاتنه‌ گۆڕێی بیرۆکه‌ی ڕۆژی نێونه‌ته‌وه‌یی خه‌بات دژ به‌ توندوتیژی له‌ هه‌مبه‌ر ژنان‌دا ده‌ده‌ینه‌وه‌.
رێکه‌وتی 25ی نوامبری ساڵی 1960ی زایینی‌ له وڵاتی دۆمینیکن‌و له‌ سه‌رده‌می ده‌سه‌ڵاتداریه‌تی سه‌ره‌ڕۆیانه‌ی رافایل تورجیلودا، سێ خوشک به‌ نێوه‌کانی، ماریت ترزا، بتریه میرابل‌و منیروا پاش ئه‌وه‌ ماوه‌ی چه‌ند مانگ له‌ به‌ندیخانه‌دا به‌ تاوان وه‌پاڵدانی تێکۆشانی سیاسیی دژی حکوومه‌ت جه‌زره‌به‌یان دیت، دواتر له‌ دار دران.
21ساڵ دوای ئه‌و رووداوه واته ساڵی 1981 له رۆژانی 17 تا 21 ژوئیه له شاری بوگوتا پێته‌ختی وڵاتی کۆلۆمبیا کۆنفرانسێک له لایه‌ن رێکخراوه‌کانی داکۆیکاری مافی ژنان‌و لایه‌نگرانی مافی یه‌کسانی له ئه‌مریکای لاتین‌و دوورگه‌کانی کارائیب به‌رێوه‌ چوو. له‌و کۆنفڕانسه‌دا پێشنیار کرا، وه‌کوو به‌ بیر هێنانه‌وه‌و رێزگرتن له‌ خه‌باتی ئه‌و سێ خوشکه‌ رۆژی ئێعدامی وان به رۆژی خه‌بات دژ به‌ توندوتیژی دژی ژنان دیاری بکرێت، به‌ڵکوو ئه‌وه‌ ده‌ره‌تانێ بێ بۆ ئه‌وه‌ی کۆمه‌ڵانی خه‌ڵک پتر له‌گه‌ڵ توندوتیژی دژ به‌ ژنان ئاشنا بن‌، لایه‌نه‌کانی بناسن‌و دژبه‌ری له‌گه‌ڵ‌دا بکه‌ن.
دوای ئه‌مه‌، ساڵی 1999ی زایینی رێکخراوی نه‌ته‌وه‌ یه‌کگرتووه‌کان ئه‌و رۆژه‌ی وه‌کوو رۆژی نێونه‌ته‌وه‌یی دژ به‌ توندوتیژی دژی ژنان په‌سه‌ند کرد، ساڵێک دواتر ئه‌نجوومه‌نی ئاسایشی رێکخراوی نه‌ته‌وه‌ یه‌کگرتووه‌کان بریارنامه‌ی 1325ی له‌ ژێر ناوی "ژنان گه‌ڵاڵه‌ی ئاشتی‌و ئاسایش‌" په‌سه‌ند کرد.
کۆمیسیۆنی ژنانی سه‌ر به‌ رێکخراوی نه‌ته‌وه یه‌کگرتووه‌کان له ساڵی 1946دا بۆ کار کردن له‌ هه‌مبه‌ر گرفتی ژنان‌و مافه‌کانیان پێکهات. سه‌ره‌ڕای تێکۆشانی ئه‌م کۆمیسیۆنه‌ به‌رنامه‌ی تایبه‌ت سه‌باره‌ت به‌ مافی ژنان له ساڵی 1967دا په‌سه‌ند کرا. ئه‌و به‌رنامه‌یه بوو به‌ بناخه‌ی جارنامه‌ی مافی ژنان که له ساڵی 1979 له‌ لایه‌ن ڕێکخراوی نه‌ته‌وه‌ یه‌کگرتوه‌کانه‌وه‌ په‌سه‌ند کراوه‌.
تاکوو کاتی نووسینی ئه‌م وتاره‌ له‌ 114 وڵاتی جیهان‌دا به‌ کار هێنانی توندوتیژی دژی ژنان له‌ ڕووی یاسایه‌وه‌ هیچ به‌ربه‌ستێکی له‌ به‌رده‌م‌دا دانه‌ندراوه‌. ته‌نیا له‌ ماوه‌ی 13 ساڵی ڕابردوودا له‌ کۆماری کۆنگۆ پتر له‌ 200 هه‌زار ژن ده‌سدرێژیان کراوه‌ته‌ سه‌ر، په‌ره‌ گرتنی ئه‌م دیارده‌ ئه‌و ئاکامه‌ی لێکه‌وته‌وه‌ که‌ رێکخراوی نه‌ته‌وه‌یه‌کگرتوه‌کان ئه‌و ڕاستییه‌ له‌به‌رچاو بگرێ که‌ ده‌سدرێژی کردنه‌ سه‌ر ژنان له‌ کاتی شه‌ڕو داگیرکاری‌دا وه‌کوو تاوان دژی مرۆڤایه‌تی چاوی لێده‌کرێ.
یاسای رێکخراوی نه‌ته‌وه‌ یه‌کگرتووه‌کان به‌م جۆره‌ توندوتیژی دژی ژنان پله‌ به‌ندی ده‌کات:
1. هه‌ر شێوه توندوتیژی‌یه‌ک که ئاکامه‌که‌ی ببێته هۆی زیان‌ یان ئازاری رۆحی، جیسمی یان جنسی، هه‌ره‌ها هه‌ڕه‌شه کردن، یان به‌ زۆر یان خۆ به‌ ناوی دڵسۆزی بۆ به‌رته‌سک کردنی ئازادی ژنان له کۆمه‌ڵگاو بنه‌ماڵه‌دا له خۆ ده‌گرێت.
شێوه‌کانی توندوتیژی دژی ژنان:
1. جیسمی:
لێدان له‌ ‌ هه‌ر شکڵ‌و شێوه‌یه‌کدا، له‌ قژکێشان‌و داپلۆسینه‌وه‌ بگره هه‌تا قه‌تلی نامووسی، تۆندوتیژییه‌.
2. رۆحی:
هه‌ڕه‌شه لێکردن، جنێو پێدان، بێحورمه‌تی‌ کردن، تۆمه‌ت‌ وه‌پاڵدان، ئه‌مه‌ هه‌موو ئه‌و بوارانه‌ ده‌گرێته‌وه‌ که‌ له‌ باری ڕۆحییه‌وه‌ ئازاری ژنانی لێبکه‌وێته‌وه‌.
3. جنسی:
به‌ زۆر تیکه‌ڵ بوون له‌گه‌ل ژن، ئه‌گه‌ر مێردیشی بێ، هه‌ر جوره‌ هه‌وڵدان بۆ پێوه‌ندی جنسی له‌ گه‌ڵ ژنان به‌ بێ ئۆگری‌و ره‌زامه‌ندی ژن، توندوتیژی دژی ژنانه‌.
4. کۆمه‌ڵایه‌تی:
ئا. له‌ په‌راوێز خستن، هه‌ڵسوکه‌وتی نه‌شیاوو ساردو سڕی له‌ پێوه‌ندی‌دا له‌ لایه‌ن بنه‌ماڵه‌وه‌ به‌رانبه‌ر به‌و کچ و ژنانه‌ی که‌ له‌ قسه‌ی نێرینه‌‌و ئه‌ندامانی دیکه‌ی بنه‌ماڵه‌ وه‌ک باب، خاڵ، باوه‌ گه‌وره، دایک، خوشک، پور، برا، مێرد، مام، دایه‌ گه‌وره‌و... لایان داوه،‌ یان به‌ پێی ویست‌و دڵخۆازی ئه‌وان هه‌ڵسوکه‌وت ناکه‌ن، به‌شێک له‌ توندوتیژی دژی ‌ ژنانه‌.
ب. چاوه‌دێری کردنی توندوتۆڵی کچان و ژنان له‌ لایه‌ن بنه‌ماڵه‌‌و که‌س‌و کاره‌وه‌.
س. بێبه‌ش ‌کردنی کچان‌و ژنان یان به‌رته‌سک‌ کردنی ئاستی به‌شداری ئه‌وان له‌ چالاکییه‌ سیاسیی‌و کۆمه‌ڵایه‌تییه‌کاندا‌ به‌ بیانووی پاراستنی شه‌ره‌ف‌و ناوبانگی بنه‌ماڵه‌وه‌.
د. ناچار کردنی کچان‌و ژنان به‌ له‌به‌ر کردنی جل‌و به‌‌رگی تایبه‌تی‌و ڕه‌چاو نه‌کردنی مافی له‌به‌ر کردن‌و پۆشین‌ بۆ ئه‌وان توندوتیژییه‌.
5. ئابووری:
له زۆربه‌ی وڵاتانی دونیا ژنان ئه‌رکی کار کردن‌و خزمه‌ت به‌ بنه‌ماڵه‌یان له‌سه‌ر شانه‌، لێ به‌ جێ گه‌یاندنی ئه‌و ئه‌رکه وه‌کوو کار بۆیان حه‌ساو ناکرێ، هه‌ر بۆیه پتر ژنان له باری ئابوورییه‌وه به‌ مێرد یان پیاوانی بنه‌ماڵه‌وه‌ به‌ستراونه‌ته‌وه‌. کچان به‌ هۆی ئه‌وه‌ی که‌ له‌ زۆر کۆمه‌ڵگادا مافی کار کردنیان له‌ ده‌ره‌وه‌ی ماڵ نییه‌ ده‌بێ له لایه‌ن باب یان برا یارمه‌تی ئابووری وه‌رگرن، ئه‌مه‌ش گه‌لێک جاران مێینه‌ له‌ به‌رانبه‌ر فه‌رمانبه‌ری‌و ویستی نێرینه‌دا مل که‌چ ده‌کات.
گومانی تێدا نیه‌ کۆمه‌ڵی کورده‌واری له‌ لایه‌ک به‌ هۆی نه‌بوونی ئازادی‌، له‌ ئارادا بوونی کولتووری پیاو مه‌زنانه‌و زاڵ بوونی سیسته‌مێکی کۆنه‌په‌رستانه‌ له‌ ماوه‌ی ده‌یان ساڵی ڕابردوودا بۆته‌ مه‌یدانێکی پان‌و به‌رین بۆ به‌رهه‌م هاتنه‌وه‌ی توندوتیژی دژی ژنان. ئه‌م توندو تیژییه‌ له‌ ئاخاوتن، قسه‌ی سووک‌و ناشرینه‌وه‌ بگره‌ تاکوو لێدان‌، داپڵۆسین، دارکاری کردن‌، داغ کردن‌و له‌ ئاکام‌داو له‌ دوایین پله‌ی خۆی‌دا واته‌ کوشتن‌و له‌ نێو بردن به‌رچاو ده‌که‌وێت، دیارده‌یه‌ک که‌ به‌ جۆریک شه‌ره‌ف پارێزی‌و ئازایه‌تی چاوی لێده‌کرێ...ئیدی ئه‌وه‌ ته‌نیا یاسای کۆنه‌په‌رستانه‌و داوو ده‌زووی سیسته‌می داڕزاوی ده‌سه‌لاتی نا خه‌ڵکی نیه‌ که‌ کۆسپ‌و کڵو له‌ به‌رده‌م ئازادی‌و مافه‌کانی ژنانی مه‌دا داده‌نێ، به‌ڵکوو کولتوری قیزه‌وه‌نی پیاو مه‌زنی‌و به که‌م‌ گرتنی مێینه‌ سه‌رتاپای جومگه‌کانی کۆمه‌ڵگای گرتۆته‌وه‌و زۆربه‌ی تاکه‌کانی کۆمه‌ڵگای کوردستان به‌ ڕه‌فتارو هه‌ڵسوکه‌وتی نه‌شیاو له‌ په‌ره‌ پێدان‌و چڕترکردنه‌وه‌ی دیارده‌ی توندوتیژی دژ به‌ ژنان ده‌ور ده‌بینن‌‌و به‌داخه‌وه‌ تێیدا به‌شدارن.
ئه‌گه‌ر سه‌رنج بده‌ینێ، زۆر زوو له‌و ڕاستییه‌ ده‌گه‌ین که‌ ده‌ست بردن بۆ ژنان، وه‌دوو که‌وتنیان له‌ لایه‌ن پیاوانه‌وه‌، تانه‌و ته‌شه‌ر لێدان‌، قسه‌ بۆ هه‌ڵبه‌ستن‌و ناوزڕاندن له‌ پانتایی کۆمه‌ڵگادا هه‌یه‌‌و که‌س ناتوانێ حاشای لێبکات، ئه‌م ڕه‌فتاره‌ بۆ هه‌ر مه‌به‌ستێک بێ‌ خزمه‌ت کردنه‌ به‌و داموده‌زگا داپلۆسێنه‌ره‌ که‌ هه‌موو ژیانی خه‌ڵکی کۆمه‌ڵگاکه‌ی له‌گه‌ڵ دژواری‌و تاقه‌ت پڕووکێنی ڕووبه‌ڕوو کردوه‌.
کێ هه‌یه‌ که‌ بتوانێ چاو له‌ ئاست ئه‌و ڕاستییه‌‌دا بقونجێنێ که‌ ئێستاش به‌شێکی زۆر له‌ ژنان له‌ ترسی ئابڕووی خۆیان‌و له‌به‌ر‌ تێکبه‌رنه‌بوونی پیاوان ئه‌و توندو تیژییه‌ی له شوێنی کار، یان‌ سه‌ر شه‌قامه‌کان‌و کۆڵانه‌کانی نیشتمانی مه‌دا دژ به‌وان ده‌کرێ ده‌شارنه‌وه‌و به‌مه‌ش ئه‌وان بۆ خۆیان ڕاست له‌ جێگر کردنی ئه‌و نوڕم‌و یاسایانه‌دا ده‌بنه‌ ئه‌کته‌رێکی ده‌ورگێر که‌ ئه‌وه‌ش‌ به‌ مه‌یلی پیاوانی چاوچنۆک‌و چلێسه‌...
به‌ڕاستی ئه‌وان ده‌بی چ بکه‌ن، ده‌رکاندنی ڕه‌نگه‌ ببێته‌ هۆکاری سووربوونی ده‌ستی باوک‌، برا، مام، برازاو...به‌ خوێن، ده‌بێته‌ ده‌ره‌تانێ بۆ ئه‌وه‌ی ده‌روجیران، خزم‌و ناسیاوان هه‌ر ژنه‌ی قوربه‌سه‌ر به‌ تاوانبارو هۆکاری کێشه‌که‌ بزانن‌و به‌ قسه‌ی سووک‌و بردنه‌ ژێر پرسیای که‌سایه‌تی ئه‌و ته‌نیا له‌به‌ر ژن بوونی، سه‌دان جار له‌ خۆی‌دا وردو خاشی بکه‌ن، ئالێره‌دایه‌ که‌ ژن بوون ده‌بێته‌ جۆرێک له‌ شوره‌یی‌و پرۆسه‌ی ژێر ده‌سته‌ بوون‌و خۆم به‌ که‌م گرتن‌، ته‌نانه‌ت خۆ به‌ سه‌رچاوه‌ی نه‌گبه‌تی‌و نه‌هامه‌تی زانیین به‌ قوڵی جێده‌گرێ‌و له‌ هه‌ناوی‌دا ریشه‌ داده‌کوتێ‌.ئه‌گه‌ر نایدرکێنێ هه‌ر خۆی ده‌خواته‌وه‌و پیش ده‌باته‌وه‌. ناشبێ بۆ خۆی زار بکاته‌وه‌ چوونکه‌ ئه‌و ژنه‌‌و له‌و وێرانه‌ نیشتمانه‌دا ده‌نگ هه‌ڵبڕینی ژنان له‌سه‌ر مافه‌کانیان ئه‌گه‌ر بۆ پیاوان ئازایه‌تی‌و بوێرییه‌، ئه‌وا بۆ خاتوونه‌کان زمان درێژی‌و بێ حه‌یایی‌و ڕوو هه‌ڵماڵدراوییه‌‌!
تاکوو ئێستاش ژنانی پاشماوه‌ی ئه‌نفال، ژنانی دیل‌و گیراو له‌ به‌ندیخانه‌کانی داگیرکه‌رانی کوردستان‌دا له‌ ترسی په‌راوێز که‌وتنی خۆیان‌و درز بردنی شان‌و شه‌وکه‌تی پیاوو بنه‌ماڵه‌کانیان نه‌یانوێراوه‌و ناوێرن سه‌باره‌ت به‌و هه‌موو تاوان‌و ده‌سدرێژیانه‌ بێنه‌ گۆ‌و بنووسن‌و درگای قه‌ڵای بێده‌نگی بکه‌نه‌وه‌، به‌و کاره‌ هه‌م سیسته‌مه‌ داڕزاوه‌کانی زاڵ له‌ قاو بده‌ن، هه‌م باری ده‌روونی خۆیان سووک بکه‌ن، بوار ره‌خساندن بۆ ژنان بۆ ئه‌وه‌ی بێنه‌ ئه‌و مه‌یدانه‌وه‌ به‌ر له‌ هه‌موو شتێک ئه‌رکی پیاوانه‌ که‌ په‌راوێزی ئاسایشی‌و رێزگرتنیان بۆ مسوگه‌ر بکه‌ن، ئه‌رکی پیاوانه‌ چونکه‌ کۆمه‌ڵگاکه،‌ کۆمه‌ڵگایه‌کی نێرسالاره‌‌و پیاوه‌ له‌ زۆربه‌ی هه‌ره‌ زۆری بواره‌کان‌دا به‌ ناڕه‌وا خاوه‌ن ماف‌و بڕیار ده‌ره‌...
دواخستنی خه‌بات بۆ وه‌دی هاتنی مافه‌کانی ژنان به‌ هه‌ر بڕوبیانوویه‌ک‌و له‌ ژێر هه‌ر ناوێک‌دا ناڕه‌وایه‌، جا ئه‌و ناڕه‌وایه‌ چ به‌ ناوی ئایین‌و خوداوه‌ بێ، یان خه‌بات بۆ دابین بوونی سته‌می نه‌ته‌وایه‌تی بێ، یان شه‌ق کردنی ریزی یه‌ک گرتووی چینی کرێکار‌، خه‌بات بۆ دژایه‌تی له‌گه‌ڵ توندوتیژی دژی ژنان هه‌ر ئێستا، هه‌ر ئه‌مڕۆ، چوونکا ئه‌زموون ئه‌و ڕاستییه‌ی نیشان داوه‌ که‌ پاش هاتنه‌ ئارای ئازادی‌‌و نه‌مانی سته‌می نه‌ته‌وایه‌تی له‌ زۆر کۆمه‌ڵگادا دیسانه‌وه‌ به‌ هۆی نه‌بوونی کولتووری دێموکڕاتیک ژنان هه‌ر ئه‌وه‌یان به‌سه‌ر هاتۆته‌وه‌ که‌ له‌سه‌رده‌می داگیرکاری‌و سه‌ره‌رۆیی‌دا داوێن گیریان بوه‌، بگره‌ زۆر جاران ئه‌گه‌ر ئاستی به‌شداری ئه‌وان له‌ گۆڕان‌و خه‌بات‌دا ڕه‌چاو بکه‌ین، ڕاده‌ی سته‌م له‌سه‌ریان زۆرتر بوه‌..‌.
خه‌بات بۆ دژبه‌ری له‌ هه‌مبه‌ر توندوتیژی دژ به‌ ژنان ئه‌رکی هه‌ر مرۆڤێکی خاوه‌ن شکۆو ویژدان زیندوه، خه‌بات بۆ پاراستنی مافی ژنان، خه‌بات بۆ داکۆکی له‌ مافی مرۆڤه‌.

Sunday, November 8, 2015

ئاکامی هەڵبژاردنی پاڕڵمانی تورکیا لە روانگەی سیاسەتوانێکی کوردوە












هەڤپەیڤین: رەحیم رەشیدی
بە ئامانجی تاوتوێ کردنی ئاکامەکانی هەڵبژارنی پاڕڵمانی تورکیە کە رێکەوتی ١ی نوامبری ٢٠١٥، بەرێوەچوو. ئەم وتووێژەم لەگەڵ سیاسەتوانی کورد رێزدار عەبدوڵا حیجاب پێکهێنا:
پ: لێکدانەوەتان لەسەر هەڵبژاردنی پاڕڵمانی تورکیا چیە؟
و: هەڵبژاردنی ٧ی مانگی ٦، تابلۆیەكی ناڕوونی سیاسیی له توركیه خوڵقاند. جەمسەره دژبەرەكان تا ڕادەیەك خۆیان نواند و له بەرامبەر یەكتر دا ڕاست بوونەوه و هەر لایەك له هەوڵی ئەوه دا بوو كه زیاتر هێز و شیانی خۆی به ڕووی لایەكەی دیكەدا بكێشێ، بۆیه هیچ لایەك نەیتوانی حكوومەتی نوێ دابمەزرێنێ. بڕیاری پارتی دەسەڵاتدار بۆ بەڕێوەبردنی هەڵبژاردنی پێشوەخت تەنیا ڕێگەچارەی پێشی گرتن له قەیرانی دەسەڵات و بشێویی سیاسیی بوو كه توركیه ئەزموونی وەها بشێوییەكی هەیه.
لەم ساڵانەی دوایی دا، توانایی دەوڵەت بۆ گۆڕینی دەنگەكان و كاریگەریی ڕاستەوخۆ له سەر ئەنجامی دەنگدان سنووردار كراوه، بۆیه دەكرێ بڵێین كه ئەنجامی هەڵبژاردنی یەكی نوامبر به پێی هەل و مەرجی زاڵ به سەر توركیه دا و له نەبوونی دێمۆكراسیەكی فره ڕەهەندی ڕیشەداكوتاو له ناخی سیستەم و كۆمەڵگادا، نوێنگەی ڕای گشتیی له توركیەیه.
بەڵام هەر لەو كاتەش دا دەبێ ئەوەمان له بەر چاو بێ كه هەڵبژاردنی ئەم جاره له كاتێك دا بەڕێوه چوو كه هەموو كوردستان له ڕەوشی ئاوارته و ئاتموسفەری شەڕ دا بوو. سەرەڕای ئەوەش، خۆتەقێنەرانی داعش به ریز له كەمین دا بوون كه میتینگەكانی هەڵبژاردنی لایەنی كورد بكەنه گۆمی خوێن. بۆیه ئەو پارتەی كه نوێنەرایەتی داخوازەكانی گەلی كورد دەكا به شێوەی سنووردار، و پارتی دەسەڵاتداریش به هەموو ئیمكاناتی ڕاگەیاندن، پاره، هێزی چەكدار و دەسدڵاتی دەوڵەتیەوه كەوتنه ڕەوتی هەڵبژاردنەوه.
ئێستا پێشبركێی هەڵبژاردن كۆتایی پێهاتوه و پارتی داد و گەشه پێدان، وەكوو لایەنی سەركەوتوو سەرخۆشی ئەو سەركەوتنه گەورەیه كه بۆی گونجا.

پ: ئەمجارە هۆكاری له دەستدانی ٢٠ كورسی كورد چ بوو کە لە مانگی شەش دا دەستەبەری کردبوون؟
و: ئینكار ناكرێ كه لایەنی كورد لەو خولەی هەڵبژاردن دا تووشی نسكۆیەكی بەر چاو بوو و یەك میلیۆن دەنگی له دەست دا، بەشی زۆری ئەو دەنگانەش له ستەنبۆل و هەرێمەكانی دەرەوەی كوردستان له دەست چوون. له كوردستانیش به ڕێژەیەكی بەرچاو دەنگیان له دەست دا. با ئەو بەشەی وەك خۆی قبووڵ بكەین و چاوەڕوان بین بزانیین كه HDP چ دەرسێك لەو پاشەكشەیه وەردەگرێ. بەڵام بۆ بۆیەكەی ناكرێ تەنیا هۆكاره بەرچاوەكان یا خود تێڕوانیین و هێڕشەكانی ڕەخنەگرانی سیاسەتی HDP به بنەما بگرین.
پارتی دەسەڵاتدار واتا AKP هەر پاش هەڵبژاردنی ٧ی مانگی ٦، سیاسەتی خۆی به نیسبەت پرسی كوردەوه گۆڕی و ڕووی كرده دوو بەش له كۆمەڵگا، نەتەوەپەرسته توندڕەوەكان و توێژی پارێزكاری كۆمەڵگای تورك. بۆ ڕازی كردنی ئەو دوو توێژەش، به مستی پۆڵایینەوه له بەرامبەر بزووتنەوەی كورد، هەم هێزی چەكداری هەمیش بە باسكی سیاسییی بزووتنەوەدا ڕاوەستا. ڕەنگه لایەنی كوردیش بیانووی بۆ ئەردۆغان خۆشتر كردبێ. بەڵام بڕیاری شەر له ئەنجامی كوشتنی دوو پۆلیسی هاوكاری داعش له لایەن PKK وه نەدرا و بەڕێوەش نەچوو.
ئاتموسفەری شەر كاریگەریی ڕاستەوخۆی له سەر پرۆپاگەندەی هەڵبژاردن و دابەش بوونی دەنگەكان هەبوو. هەر لەو كاتەش دا به سەدان كەس له كادره چالاك و خۆبەخشەكانی پارتی دێمۆكراسیی گەلان له لایەن دەوڵەتەوه گیران و خرانه بەندیخانەوه. بەشێكی زۆری كۆمەڵگای كوردستان ڕاستەوخۆ كەوته ژێر دۆخی نائاسایی شەڕەوه و ترس و دڵەخورپەی تێكچوونی ژیانی ئاسایی باڵی به سەر كوردستان دا كێشاوه. HDP له لایەن داعشیشەوه كرا به ئامانج. ڕەنگه زێدەڕۆیی نەبێ كه بڵێین هێڕشه خۆكوژییەكانی داعش له دژی كوردەكان بوو به كەرەسەی تەبلیغاتی بۆ پارتی دەسەڵاتدار. واتا HDP له هەموو لایەكەوه خرایه بەر هێڕش و تا ڕادەیەكی بەرچاو سەركوت كرا. كه باسی سەركوت دەكەین، ناكرێ سەركوت به شێوەی سەركوتی دڕندانەی كۆماری ئیسلامی بێنینه بەر چاو. لێره دا سەركوت له چوارچێوەیەكی ڕێژەیی دا و به پێی هەل و مەرجی توركیه دەبێ باس بكرێ.
بەلام ڕەنگه كاریگەرترین فاكتۆر بۆ دابەزینی دەنگەكانی HDP دەست پێ كردنەوەی شەڕ بوو كه بەشێك له دەنگدەران پێیان وابوو HDP دەبوایه بتوانێ پێش به هەڵایساندنەوەی بگرێ و نەیكرد. ئاشكرایه كه بەشێكی دوودڵ له كۆمەڵگا دا كه چاوەڕوانیەكی زۆریان لەو پارته هەیه كه دەنگی دەدەنێ، كاتێك كەوتنه ڕەوشێكی نائاساییەوه زۆر به ڕاحەتی ڕوو وەردەسووڕێنن و هیوایان به دەسەڵات و لایەنی به هێز دەبەستن. بۆ ئەوان AKP  دوباره بووه به سەمبولی توانایی و دەسەڵات، بۆیەش دەنگیان دا بەو پارته.
HDPش له سەركەوتنی ٤ مانگ لەوه پێشی به ڕادەیەك سەرخۆش ببوو كه پێی وابوو تەنانەت به بێ پرۆپاگەندەی هەڵبژاردنیش دەتوانێ سەركەوتنی زیاتر وەدەست بێنێ. هەڵبژاردنی ١ی ١١، پێچەوانەی ئەو ڕوانگەیەی سەلماند.

پ: چ چاوەڕوان دەكرێ ڕووبدات دەربارەی پرسی كورد له توركیه؟
و: HDP یەك میلیۆن دەنگ و چارەکێكی كورسیەكانی له دەست دا، بەڵام توانی له بەرامبەر ئەو هەموو هێڕشانەی كه كرانه سەری خۆی ڕابگرێ و بەربەستی تێپەڕبوون بۆ پارلەمان تێپەڕ بكا. ئەو بەشەی بۆ خۆی سەركەوتنێكه. هەبوونی فڕاكسیۆنێكی ٦٠ كەسی له نوێنەران یا پشتیوانانی مافی كورد له پارلەمانی توركیه دیاردەیەكی گرینگی سیاسیه.
بەڵام لەوەش گرینگتر چۆنیەتیی داڕشتن و بەڕێوەبردنی سیاسیەت له چوارچێوەی سیستەمی سیاسی توركیه و پلانەكانی پارتی سەركەوتوو بۆ داهاتووی توركیەیه. لەو ڕوانگەیەوه ڕۆڵی ٦٠ نوێنەری ئێستای HDP له ڕۆلی ٨٠ نوێنەری پێشوو گرینگتره. ڕەنگه ئەو قسەیه بۆ ڕای گشتیی سەیر بێ، بەڵام بۆ زانستی سیاسیی ڕاستیەكه. هۆكارەکەی زۆر ڕوونه:
AKP دەیەوێ یاسای گشتی وەڵات به پێی پلانەكانی داهاتووی بگۆڕێ.
بۆ گۆڕینی یاسا دوو ڕێگا هەن: ڕێفراندۆم یا بڕیاری دوو له سەر سێی پارلەمان. بۆ ڕێفراندۆم پێویستی AKP بە ٣٣٠ دەنگ هەیه كه به هاوپەیمانی لەگەڵ پارتی ڕەگەزپەرستی MHP دەتوانێ بەو ئامانجه بگا. بردنی گەڵاڵەی یاسای گشتیی بۆ ڕێفراندۆم ڕیسكێكی گەورەیه كه هیچ پارتییەك به بێ لێكدانەوەی قووڵ ناتوانێ خۆی لێ بدا. ڕێگای دووهەم بڕیاری پارلەمانه كه بۆ ئەو كارەش AKP پێویستی به ٣٦٦ دەنگ هەیه. كۆی گشتیی دەنگەكانی MHP و AKP ناگاته ئەو ڕادەیه، بەڵام نوێنەرانیAKP و HDP پێكەوه له ٣٦٦ زیاترن. بۆیه AKP ناچاره ئەو جاره ڕوویەكی خۆشتر پێشانی HDP بدا و لەو ڕوەشەوه، جێگه و پێگەی ئەو جارەی HDP له پارلەمانی توركیه گرینگتره.

Wednesday, November 4, 2015

دیارییەکی بەنرخ




رەحیم رەشیدی

هەموو ئەو کەسانەی کە لە نزیکەوە من دەناسن دەزانن کە هیچ دیارییەک ئەوەندی کتێب لە لام بەنرخ نیەو خۆشحاڵم ناکات، چوونکە خوێندنەوەو نووسین بەشێکی دانەبراوو سەرەکی ژیانی من پێکدێنن. 
هەر بۆیە دۆستە نزیکەکانم بەردەوام بەم دیارییە "پەڕتووک"، بەسەرم دەکەنەوە.
لە ماوەی رۆژانی ڕابردوودا برای زێدە بەرێزو هێژام کاک ئاسۆ قادر لە شاری هەولێرەوە بە ناردنی بەرگی سێهەمی کتێبی "بارزانی و بزوتنەوەی رزگاریخوازانەی کورد" لە نووسینی کاک "مەسعود بارزانی" بەسەری کردوومەوە.
دیارە ئەم دوو کتێبە تەنیا بەگری سێهەم، بەشی یەکەم و دووهەم لە خۆ دەگرێ.
هیوام وایە کە بتوانم لە ماوەی داهاتوودا بەشەکانی دیکەی ئەو بەرهەمە بەنرخە بە دەست بهێنم. 
ئاشکرایە کە ئەم بەرهەمە بە ئاسانی دەست ناکەوێ و هەر ئەمەش وای کردوە کە دیارییەکەی کاک ئاسۆی لەم وەرزی خەزانەدا نرخەکەی چەند بەرانبەر بێ و ئەم پاییزی تاراوگەمان گەرموگور بکات.

بەرێز کاک Asso Kadir دیسان دەست خۆش و مەمنوون و هەزار جار ماڵت ئاوەدان بێ بۆ ناردنی ئەو کتێبانە...

لیبراڵەکانی جیهان پشتیوانی سەربەخۆیی کوردستان دەکەن

Saturday, October 17, 2015

ئەمریکا بۆ حیزبە کوردییەکان: بە زوترین کات رێککەون

ئەمریکا بۆ حیزبەکانی کوردستان: "داوا دەکەین لە کورترین ماوەدا رێککەون."

وێنە: رەحیم رەشیدی و مارک تونەر

رەحیم رەشیدی: رۆژی هەینی رێکەوتی ١٦ی ئۆکتۆبری ٢٠١٥، لە "مارک تونەر" وتەبێژی وەزارەتی کاروباری دەرەوەی ئەمریکام پرسی: ئێمە ئاگادارین کە هەنووکە لە کوردستان ململانێ لە نێوان حیزبە سیاسییەکان دا هەیە، پرسیارەکە ئەوەیە کە سەقامگیری کوردستان چەندە بە لای ئەمریکاوە گرینگە؟:
مارک تونەر: بەلێ، ئەوە پرسیارێکی باش و گونجاوە. ئێمە لە هەمبەر ئەو کێشەو ئاڵۆزییە سیاسیانە بەپەرۆشین کە ئێستا لە هەرێمی کوردستان لە ئارادایە. هەر وەکوو لە ماوەی حەوتووی رابردوودا خۆنیشاندانی توندوتیژی لێکەوتەوە. دەبێ هەموو لایەک بەرێزەوە بجوڵێنەوەو سنووری ئازادی ڕادەربڕین و ئارامی بپارێزن کە ئەمەش هێمای بەرژەوەندی گشت لایەکە. 

ئێمە زۆر بە جیددی داوا لە حیزبە سیاسییەکانی کوردستان دەکەین کە بە بەرنامە هاوکاری یەکتر بکەن و پێکەوە رێکبکەون بۆ چارەسەری خاڵە پێکناکۆکەکان لە کورترین ماوەدا. 
هەروەکوو لە چەند رۆژی رابردوودا ئاماژەم پێکرد، هەموو ئەمانە بۆ ئەوەیە کە حکومەتی هەرێمی کوردستان بتوانێت ڕووبەڕووی نەیارە سەرەکیەکەی واتە داعش ببێتەوە. 
لە هەمان کات دا ئێمە خوازیارین کە هەولێر زیاتر گرینگی بە دابین کردنی پێداویستییەکانی مرۆیی بدا بۆ پەنابەرو لێقەوماوان و هاوکات ژێرخانی ئابووری خۆی بەهێز بکات بۆ بەرژەوەندی گشت خەڵکی هەرێمەکە.

Friday, October 9, 2015

زۆر بەرێز سەرۆکایەتی کۆنگرەی نەتەوەیی کورد لە باکووری ئەمریکا

زۆر بەرێز سەرۆکایەتی کۆنگرەی نەتەوەیی کورد لە باکووری ئەمریکا




پاش سڵاوو رێز
پێشەکی پیرۆزبایی بەرێوەچوونی ٢٧هەمین کۆنگرەی ساڵانەتان لێدەکەم. لە دڵەوە هیواخوازم کە باس و بابەتەکانی ئەم کۆنگرەیە ببێتە هەوێنی یەکگرتوویی کوردو چڕبوونەوەی رۆحی کوردستانی، لەم هەلومەرجە ناسکەدا، کە رۆژهەڵاتی ناڤین پێیدا تێپەڕ دەبێ. 

بەرێزان!
لەکانگای دڵەوە سپاسی دەعوەتەکەتان دەکەم؛ لە هەمان کاتدا داوای لێبوردن لە ئێوەوو سەرجەم ئەندامانی کۆنگرە دەکەم، کە بە هۆی باروودوخێکی نەخوازراو ناتوانم بۆ پێشکەش کردنی وتارەکەم بەشداری ئەو کۆنگرەیە بکەم، کە رۆژانی ١٠ و ١١ی ئەم مانگە، لە شاری تۆرونتۆی وڵاتی کەنەدا بەرێوە دەچێت.

جارێکی دیکە وێرای داوای لێبوردن، هیوام وایە کە کۆنگرەیەکی پڕ دەسکەوتان هەبێ.
لەگەڵ سپاس و پێزانیین
رەحیم رەشیدی
رۆژنامەوان و بەرپرسی ئۆفیسی کوردستان تی ڤی لە واشنگتن

Tuesday, October 6, 2015

ئاڵۆگۆرەکانی ئێران و نێوچە لە ڕوانگەی بەرێز حەمە ساڵە قادری






رەحیم رەشیدی
رۆژی یەکشەممە رێکەوتی ٤ی ئۆکتۆبری ٢٠١٥، کاک حەمە ساڵە قاردی لە سیمنارێک دا لە دەڤەری واشنگتۆن قسەی بۆ کوردەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان کرد.

سەرەتای سیمینارەکە بە راگرتنی یەک خولەک بێ دەنگی بۆ رێزگرتن لە گیانی پاکی شەهیدانی رێگای رزگاری کوردو کوردستان، دەستی پێکرد.
پاشان بەرێز حەمە ساڵە قادری ئەندامی کۆمیتەی ناوەندی حیزبی دێموکرات، باسێکی سیاسیی سەبارەت بە دواین ئاڵۆگۆرەکانی رۆژهەڵاتی نێوەراست و پرسی کوردو پێگەی جەماوەی حیزبی دێموکرات پێشکەش کرد.
ئەو ئەندامەی کۆمیتەی ناوەندی حیزب، لە قسەکانی دا پرسی نێوخۆیی ئێرانی هێنایە گۆرێ و لەم بارەوە ئاماژەی کرد کە تاران لە چوارچێوەی رێکەوتنی ناوکی دا لەگەڵ رۆژئاوا، بە تەواوەتی پاشەکشەی کردوە.
هەر لەم بەستێنەدا سەبارەت بە دەستێوەردانی کۆماری ئیسلامی لە کاروباری وڵاتان و پشتیوانی ئەو رژیمەی لە تیرۆریزم خستە ڕوو، ناوبراو لەم بەستێنەدا ئاماژەی بە رۆڵی تێدەرانەی ئێران لە عێراق، بەحرەین، لوبنان و سوریە کرد.
قادری ڕای وابوو کە کردەوەکانی ئێران و رووسیە لە سوریەدا، دژ کردوەی جۆراوجۆری جیهانی بە دوای خۆی دا دێنێ، هەر بۆیە ئەو پێی وابوو کە دەبێ هێزی کورد یەکگرتوو بن بۆ ئەوەی بتوانن وڵامی ئەو هەلومەرجە نێویە بدەنەوە کە لە پانتایی رۆژهەڵاتی نێوەراست دا لە گۆڕییە. قادری لەم بەستێنەدا قارەمانەتی پێشمەرگەی دژ بە داعش بەرز نرخاندو هەروەها لەسەر ئەوە پێداگری کرد کە نابێ هێزە سیاسییەکانی باشوور خۆیان بە کێشەی لاوەکی سەرقاڵ بکەن و لەم چوارچێوەدا وتی کە لە کاتی قەیرانی سەرۆکایەتی هەرێمی کوردستان، وڵاتانی زلهێز هاتونەتە نێو باسەکانەوەو پێداگریان کردوە کە دەبێ ئاسایش و سەقامگیری باشوری کوردستان پارێزراو بێ.
لە بڕگەیەکی دیکەدا، کاک حەمە ساڵەی قادری باسی لە دواین ئالۆگۆرەکانی نێو حیزب سەبارەت بە جێگیر بوونی هێزی پێشمەرگە لە سنوورەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان کرد و هەروەها هەوڵەکانی رێبەرایەتی حیزبی بۆ وەسەریەک کەوتنەوەی حیزبی دێموکرات شی کردەوەو ئەو لەم بارەوە هیوادار بوو کە کۆنگرەی ١٦ی حیزبی دێموکرات بە بەشداری هەر دوو لایەن بگیردرێت..
ئەوجار بەشدارانی سیمینارەکە پرسیارو تێبینییەکانی خۆیان هێنانە بەرباس و پاشان کاک حەمە ساڵە وڵامی سەرجەم پرسیارەکانی دایەوە.

Thursday, September 17, 2015

دوکتۆر شه‌ڕه‌فکه‌ندی ڕیبه‌رێکی شۆڕشگێڕ، مودیرێکی به‌مشوور

وێنە: نێوخۆی رۆژهەڵات کوردستان

تیرۆری رێبه‌ری شۆڕشگێڕو لێهاتووی کورد دوکتۆر سادق شه‌ره‌‌فکه‌ندی، سکرتێری گشتیی حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران، کاک فه‌تاح عه‌بدولی ئه‌ندامی کۆمیته‌ی ناوه‌ندی‌و نوێنه‌ری ئه‌وکاتی حیزبی دێموکڕاتی کوردستان له ده‌ره‌وه‌‌ی وڵات، کاک هومایون ئه‌رده‌ڵان نوێنه‌ری حیزب له ئاڵمان، کاک نوری دێهکوردی دۆستی حیزبی دێموکڕات، له رێکه‌وتی 26ی خه‌رمانانی ساڵی 1371ی هه‌تاوی، به‌رانبه‌ر به 17ی سپتامبری 1992ی زایینی، جیا له درێژه‌ی سیاسه‌تی له‌ نێوبردنی که‌سایه‌تی‌یه‌ بلیمه‌ته‌کانی جوڵانه‌وه‌ی کوردایه‌تی، هه‌وڵی سه‌رلێشێواندن‌و داماو کردنی بزوتنه‌وه‌و چاوترسێن کردنی خه‌ڵکی کوردستانی له پشت بوو.

ئامانجێک که به شاهیدی مێژووی سوری کوردستان، به له داردانی پێشه‌وا قازی موحه‌ممه‌د، تیرۆری دڵڕه‌شانه‌ی سه‌رداری ناوداری کورد دوکتۆر قاسملوو به‌دی نه‌هاتبوو، هه‌رگیز به‌دی نایه.

ئاشکرایه بزوتنه‌وه‌ی ماف ویستانه‌ی کۆمه‌لانی هه‌راوی خه‌ڵکی کوردستان به کۆکردنه‌وه‌ی باشترین‌، به‌وه‌جترین‌و فیداکارترین ڕۆڵه‌کانی کوردستان له ده‌وری خه‌باتی ئازادی‌ خوازانه بۆ رزگاری له چه‌وسانه‌وه‌و سته‌می هه‌مه‌لایه‌نه‌ی زاڵ به‌سه‌‌ر وڵات‌دا، توانیویه‌تی تاکوو هه‌نوکه له به‌رانبه‌ر سه‌دان‌و بگره هه‌زاران پیلانی جۆراوجۆری دوژمنانی ڕه‌نگاوڕه‌نگی ماف‌و ئازدی‌یه‌ ڕه‌واکانی‌دا ڕاوه‌ستێت‌و سه‌ره‌ڕای هه‌موو ئاسته‌نگ‌و دژواریی‌یه‌کان، له ئاکام‌دا پاش ئه‌و هه‌موو ناسۆڕی‌‌و زامه به‌ژانانه‌ی له رێگای کوشتاری به کۆمه‌‌ڵ، سوتاندن، دوور خستنه‌وه‌، ئێعدام‌و زیندانی کردن‌، که ئامانجی کپ کردن‌و ده‌م کوت کردنی بزوتنه‌وه‌ی ڕه‌واو به‌رحه‌قی خه‌ڵکی کوردستان بووه، به‌ئاکام نه‌گه‌یووه‌و به‌هره‌یه‌کی ئه‌وتۆ له‌ گرتنه‌به‌ری وه‌ها رێبازو سیاسه‌تێکی زیانبارو زاڵمانه‌ وه‌چنگ به‌رێوه‌به‌رانی نه‌که‌وتووه‌، تاکوو ڕۆله‌کانی خه‌ڵکی کوردستان له‌سه‌ر دڕیژه‌دان به خه‌بات بۆ گه‌یشتن به مافه‌کانیان به‌رده‌وا‌م بن، ناکه‌وێت.

ئاشکرایه داگیرکه‌رانی کوردستان له‌م به‌ستێنه‌دا‌و بۆ راماڵینی ده‌نگی حه‌‌قبێژی خه‌ڵکی کورد که خۆی له دووتوێی بزوتنه‌وه‌ی میللی _ دێموکراتیکی خه‌ڵکی کوردستان‌دا ده‌بینێته‌وه حه‌ولیان داوه له رێگای قیزه‌ونی ڕه‌شه کوژی‌‌و تیرۆری ڕێبه‌رانی ئه‌م بزوتنه‌وه‌وه چۆک به‌م بزوتنه‌وه‌یه دابده‌ن‌و سه‌ری به‌رزی پێنه‌وی بکه‌ن‌‌و به‌سه‌ری‌دا زاڵ بن‌‌و ئاسه‌واری لێنه‌هێڵن.

داگیرکه‌رانی کوردستان هه‌رچه‌نده باش له‌و واقعیه‌ته مێژوویی‌یه‌ تێگه‌یون‌و تیده‌گه‌ن ویستی نه‌ته‌وه‌یی‌و دێموکراسی خوازی خه‌ڵکی کوردستان‌ ویستێکی گشتیی‌و جه‌ماوه‌ه‌ی‌یه‌، به‌وحاڵه‌شه‌وه دایم‌ حه‌ولیان داوه‌وه‌و‌ دیده‌ن که بزوتنه‌وه‌ی کورد به پیلانی جۆراوجۆرو داڕشتن‌و به‌رێوه‌بردنی سیاسه‌تی چه‌واشه‌کارانه‌ی بێبناخه له زه‌ریای بێ پایانی کۆمه‌ڵانی خه‌ڵک داببڕن،‌ به خه‌یاڵی خاوی خۆیان تاکوو ساکار بتوانن ته‌فروتونای که‌ن‌و بیتوێنه‌وه‌، پاشان سه‌رینی متمانه‌‌و بێ خه‌یاڵی له‌بن سه‌ر بنێن‌و بێ دڵه ڕاوکه پاڵی لێبده‌نه‌وه‌و نیزامی دڵخوازی خۆیان دامه‌زرێنن‌و ئه‌‌سپی خۆیانی تێدا تاو بده‌ن.

له‌ که‌س شاراوه نییه دوژمنانی هاتنه‌‌دی مافه‌کانی خه‌ڵکی کوردستان پاش داماوی‌و بێ ئاکامی‌و خێرنه‌دیتوویی له‌م رێگا چارانه که به‌رهه‌می ئه‌قڵی دیکتاتۆڕانه‌و کاڵ فامی‌و خۆفریوده‌ری‌یه‌، هه‌وڵیان داوه به تیرۆری رێبه‌ران‌و که‌سایه‌تی‌یه‌ کاریزماتیکه‌کانی بزوتنه‌وه به مه‌به‌سته دڵخوازه‌کانی خۆیان بگه‌ن، ئه‌وه‌ی به کوشتاری سه‌دان‌و بگره هه‌زاران که‌س له ڕۆڵه‌کانی خه‌لکی کوردستان بۆیان جێبه‌جێ نه‌کراوه، حه‌ولیان داوه به تیرۆری چه‌ند رێبه‌ر‌ێک به ئاکامی بگه‌‌یه‌نن. 

هه‌رچه‌نده دوژمنانی دڵره‌قی خه‌ڵکی کوردستان به‌ به‌رێوه‌بردنی ئه‌و رێگاکاره توانیویانه برینی به‌ژان‌و زامی قورس بخه‌نه سه‌ر جه‌سته‌و قه‌ڵافه‌تی زامدارو خوێناوی کوردستان، به‌ڵام به‌وحاڵه‌ش به شاهیدی دۆست‌و دوژمن نه‌یان توانی‌وه‌ بزوتنه‌وه‌ی ڕه‌وای خه‌ڵکی کورددستان تووشی داماوی‌و زه‌بونی‌و ده‌سته‌ وه‌ستانی بکه‌ن. 

خه‌باتی ڕوو له گه‌شه‌ی ئێستای ڕۆله‌کانی خه‌لکی کورد‌و باقی گه‌لانی ئازارچێشتووی ئێران ئه‌و راستی‌یه‌ به باشی ده‌سه‌لمێنن که دیکتاتۆره‌کان لانی که‌م له‌م باره‌وه ره‌نج به‌خه‌سارن.

کێ هه‌یه ئه‌و ڕاستی‌یه‌ نه‌زانێ پاش تیرۆری به‌ژانی دوکتۆر قاسملوو له‌و هه‌لومه‌رجه سه‌خت‌و دژواره‌دا، دوکتۆر شه‌ره‌فکه‌ندی یاری وه‌فادارو درێژه‌ده‌ری رێبازی سیاسیی دوکتۆر قاسملوو به ئیراده‌یه‌کی پۆڵاینه‌وه وه‌کوو قوتابی‌یه‌کی کارامه‌‌و لێهاتوو ئاڵای خه‌باتی نه‌ته‌وایه‌تی به‌ده‌سته‌وه گرت‌و به هاوکاری‌و هاودڵی‌و فیداکاری کادرو پێشمه‌رگه‌کان‌‌و پشتیوانی فره چه‌شنی کۆمه‌ڵانی خه‌باتگێڕی خه‌ڵکی کوردستان، به پاڵپشتی هێزه برا دێموکرات‌و ئازادی‌ خوازه‌کانی دۆست، به کاری به‌رچاوو به پێداگری له‌سه‌ر پراکتیزه کردنی بیرو ڕوانگه ئینسانی‌یه‌‌کانی دوکتۆر قاسملوو له ژیان‌و خه‌باتی ڕۆژانه‌دا،‌ نه‌‌چه‌مینی حیزبی پێشڕه‌وی خه‌ڵکی کوردستانی ئێرانی بۆ هه‌میشه‌و بۆ هه‌موو قۆناخه ئاسته‌مه‌کان کرده کولتورو نه‌ریتێکی نه‌گۆڕ، به‌چه‌شنێک که کۆستی جه‌رگبڕی دوکتۆر قاسملوو به هه‌موو قورسایی خۆی‌یه‌وه به شێوه‌یه‌کی ئه‌وتۆ به سیمای ماته‌مباری حیزبی دێموکراتی کوردستانه‌وه به‌دیار نه‌‌که‌وێت.

دوکتۆر شه‌ره‌فکه‌ندی ئه‌و رێبه‌‌ره‌ به‌مشووره‌ بوو که به تێکۆشانی ماندوویی نه‌ناسانه‌ی خۆی له پێشخستن‌و ئیداره‌کردنی ئۆرگانه‌کانی "ڕادیۆ ده‌نگی کوردستانی ئێران"و رۆژنامه‌ی "کوردستان"، ئۆرگانی کۆمیته‌ی ناوه‌ندی حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران، به تێکۆشان، دلسۆزی، به‌بڕشتی، به‌رنامه‌و ڕاوێژ پێشی خستن‌و بۆ هه‌تاهه‌تایه جێپه‌نجه‌و مۆرک‌و باندۆری کاری کاک سه‌عید وه‌کوو ئه‌ستێره‌ی گه‌ش‌و چرای رێنوێن به‌سه‌ر کارو تێکۆشانی ئه‌م ده‌زگایانه‌وه دیارو ئاشکارو ڕوونه‌و بۆ لێ فێر بوون ده‌شێ.

دوکتۆر شه‌ڕه‌فکه‌ندی ئه‌و جوامێره‌یه‌ که له نێو کۆڕی گه‌رم‌و گوڕی هاوسه‌نگه‌رانی‌دا، به که‌سایه‌تێکی خاکی‌و خاڵکی، ساکارو ده‌م به‌بزه، قانع‌و خه‌ڵک ویست‌و خۆنه‌ویست، دادپه‌روه‌ر، دادپه‌روه‌رخواز به‌ناوبانگ بووه.

له‌ هه‌مان حاڵ‌دا، له کاتی سه‌خت‌و دژواردا رێبه‌رێکی به‌بڕشت، به‌باندۆر، جه‌سوورو خۆڕاگر بووه که له ده‌یان ڕووداوی ترسناکی هێرشی هه‌وایی‌و زه‌مینی هێزه‌کانی کۆماری ئیسلامی‌دا ئه‌م ئازایه‌تی‌و جه‌ساره‌ته‌ شۆڕشگێرانه‌ی لێبیندراوه‌و ئێسیا ئیدی ئه‌و هه‌ڵسوکه‌و‌تانه‌ی دوکتور شه‌ره‌فکه‌ندی له بیرو مێشکی هاوسه‌نگه‌رانی‌دا وه‌کوو به‌شێک له کاریگه‌ری‌و لێهاتوویی ئه‌م نه‌مره له ڕه‌وتی خه‌باتی نه‌ته‌وه‌یی‌دا دێنه ئه‌ژمارو بۆ هه‌تا هه‌تایه جێگای شانازی‌و فه‌خری ڕۆله‌ نیشتمان په‌روه‌ره‌کانی نه‌ته‌وه‌ی کورده.

له ڕاستی‌دا هه‌ر ئه‌م تایبه‌‌تمه‌ندی‌یه‌ به‌رچاوو شۆڕشگێڕانه‌یه‌ بووه هۆی ئه‌وه‌ی که سه‌رده‌مدارانی قین له دڵی کۆماری ئسلامی ئێران هه‌موو تواناو ده‌ست مایه‌ی کۆمه‌ڵگای ئێران له نێوخۆو ده‌ره‌وه‌دا بۆ له نێو بردنی ئه‌م خه‌باتگێره وه‌گڕ بخه‌ن تاکوو له‌گه‌ڵ پۆلێک له تێکۆشه‌رانی دیکه‌ی هاوبیروباوه‌ڕی‌دا ترسه‌نۆکانه ده‌رفه‌تیان لێبێنن‌و له کردارێکی ڕه‌شه‌ کوژی‌دا جه‌سته‌ی پیرۆزیان شه‌ڵاڵی خوێن بکه‌ن.

ئاشکرایه ئه‌م کرداره‌ی رێژیمی ئێران وه‌کوو هه‌موو کرده‌وه‌کانی دیکه‌ی ئه‌و رێژیمه، بگره‌ پتریش له لایه‌ن خه‌ڵکی کوردستان‌و بیروڕای پێشکه‌وتن خوازه‌وه که‌وته‌به‌ر بێزاری‌و نفره‌ت له‌و رێژیمه‌‌و کرده‌وه‌کانی.

ئایه‌توڵاکانی ده‌وڵه‌تی ئێران ئه‌گه‌ر له کوشتارو تیرۆره‌کانی‌ دیکه‌دا به‌خه‌رج کردنی به‌میلیۆنان دۆلار له داهات‌و ده‌ست مایه‌ی خه‌ڵکی ڕه‌ش‌و ڕووتی ئێران توانی‌ بوویان جێ پێنجه‌ی خۆیان له‌م تیرۆرانه‌دا وون بکه‌ن‌و به‌م هه‌نگاوه بواری دیکه بۆ به‌رێوه‌ بردنی کوشتارو جینایه‌ت له دژی به‌رهه‌ڵستکارانی سیاسیی خۆیان بره‌خسێنن، ئه‌وا له پاش تیرۆری دوکتۆر شه‌ره‌فکه‌ندی‌و هاورێکانی، به هۆی وشیاری بیروڕای گشتیی‌و جیددی بوونی په‌ره‌سه‌ندنی تیرۆریزمی ده‌وڵه‌تی‌ ئێران‌و له ئاکام‌دا به هۆی سه‌ربه‌خۆیی، ئازایه‌تی‌و حه‌ولی بێ وچانی هه‌موو ئه‌و که‌سایه‌تی‌، رێکخراوو ناوه‌ندانه که په‌رۆشی جێبه‌به‌جێ بوونی دادپه‌روه‌ری بوون، به‌ئاکام نه‌گه‌یشت‌و سه‌رتاپای نیزامی کۆماری ئیسلامی‌و کاربه‌ده‌ستانی هه‌ره سه‌ره‌وه‌ی ئه‌م ده‌سه‌ڵاته جه‌هه‌نده‌میه وه‌کوو گه‌ڵاڵه دارێژ، بڕیارده‌رو جێبه‌جێ که‌ری کوشتاری تیرۆریستی 26ی خه‌رمانانی 1371ی هه‌تاوی، له شاری بێڕڵینی ئاڵمان ناسێندران. 
بڕیارێک که پاش زۆر زه‌خت‌و زۆری سیاسیی‌و دوای نزیک به 4ساڵ لێکۆلینه‌وه هاته ئاراوه.

شایانی باسه رێژیمی ئێران‌ هه‌موو حه‌ولێکی خۆی‌‌دا بۆ ئه‌وه‌ی ڕه‌وتی به‌ره‌و پێش چوونی کار دادگای میکۆنووس په‌ک بخات، یان لانی که‌م به‌لارێی‌دا به‌رێت‌‌، بۆ ئه‌و مه‌به‌سته هه‌موو رێگایه‌‌کیان گرته‌به‌ر به‌‌ڵام به ئاکامی دڵخواز نه‌گه‌یشتن‌و به خۆشی‌یه‌وه دادپه‌روه‌ری سه‌رکه‌وت‌‌. 
ته‌نانه‌ت به دانانی له‌وحی بیره‌وه‌ری شه‌هیدانی میکۆنووس له 20ی ئاپریلی 2004دا ریسوایی رێژیمی ئێران بۆ هه‌میشه له مێژوودا جێیگرت.

ئێستا ڕۆڵه‌کانی گه‌لی کورد له هه‌لومه‌رجێك‌دا یادی دوکتۆر شه‌ره‌فه‌که‌ندی‌، کاک فه‌تاح عه‌بدولی‌و هومایون ئه‌رده‌ڵان ده‌که‌نه‌وه که بیرو رێگای ئه‌م تێکۆشه‌رانه بۆته چرای رێگای خه‌باتیان‌و له هه‌مان کات‌دا به‌رێوه‌به‌رانی کوشتاری میکۆنووس لای خه‌ڵکی ئازادی‌ خوازو دێموکراتی دونیا به گشتیی‌‌و کۆمه‌لانی نیشتمان په‌روه‌ری خه‌ڵکی کوردستان به تایبه‌تی بۆ هه‌میشه نفره‌ت لێکراو بێزراوه‌.

سڵاو له ناو یادی هه‌موو شه‌هیدانی رێگای ئاشتی‌، ئازادی‌و دێموکراسی.

Wednesday, September 16, 2015

شکستێکی دیکە بۆ ئێران و هاوپەیمانەکانی؟



شکستێکی دیکە بۆ ئێران و هاوپەیمانەکانی؟
رەحیم رەشیدی
بریت مەکگۆرک نوێنه‌ری سەرۆک ئۆباما بۆ شه‌ڕى داعش و یاریده‌ده‌ری وه‌زیری ده‌ره‌وه‌ی ئه‌مه‌ریكا لە تۆڕى كۆمه‌ڵایه‌تى تویته‌ر نووسیویەتی: ئەمرۆ له‌ شارى هه‌ولێر کۆبوونەوەیەکی گرینگمان له‌ نیۆان سه‌رۆك مه‌سعود بارزانى و سه‌رۆكى په‌یه‌ده‌ بۆ یه‌كخستنى هه‌وڵه‌كان له‌ دژى داعش ئەنجام دا”.

پسپۆرێکی ئەمریکی دەڵێ ئەرکی دایکانی کوردە منداڵەکانیان فێری ئەی رەقیب بکەن

Saturday, September 12, 2015

کتێبی رێنمایی گشتیاری کوردستان پێشکەشی کۆنگرێسی ئەمریکا کرا

رەحیم رەشیدی رێنمایى گه‌شتیاریى كوردستانى به‌سه‌ر به‌رپرسانى وه‌زاره‌تى ده‌ره‌وه‌دا دابه‌ش كرد.




رەحیم رەشیدی رێنمایى گه‌شتیاریى كوردستانى به‌سه‌ر به‌رپرسانى وه‌زاره‌تى ده‌ره‌وه‌دا دابه‌ش كرد.
وه‌زاره‌تی كاروباری ده‌ره‌وه‌ی ئه‌مریكا رێوره‌سمێكی تایبه‌تی بۆ ئه‌و رۆژنامه‌وانه‌ بیانیانه‌ پێكهێنابوو كه‌ له‌ واشنگتن چالاكن و له‌ رێگای پیشه‌كه‌یانه‌وه‌ سیاسه‌تی ئه‌مریكا روو به‌ وڵاته‌كانی خۆیان ڕووماڵ ده‌كه‌ن و بوونه‌ته‌ پردی پێوه‌ندی نێوان ویلایه‌ته‌ یه‌كگرتوه‌كانی ئه‌مریكا و وڵاتانی خۆیان.
له‌ رێوره‌سه‌مه‌دا ده‌یان رۆژنامه‌وان و چه‌ند دیپلۆماتی وه‌زاره‌تی ده‌ره‌وه‌ له‌گه‌ڵ وته‌بێژی فه‌رمیی ئه‌و وه‌زاره‌ته‌ جۆن كێربی و جێگره‌كه‌ی مارك تونه‌ر به‌شدار بوون.

وته‌بێژی وه‌زاره‌تی ده‌ره‌وه‌ و جێگركه‌ی سه‌باره‌ت به‌ گرینگی كاره‌كه‌یان و بوونی مێدیای وڵاتانی جۆربه‌جۆر له‌ واشنگتن قسه‌یان بۆ به‌شداران كردو هیوایان خواست كه‌ وه‌رزی نوێی كاری رۆژنامه‌وانی له‌ واشنگتن چالاتر له‌ پێشوو به‌ر ده‌وام بێ. 
ره‌حیم ره‌شیدی تاكه‌ رۆژنامه‌وانی كورد بوو كه‌ به‌ فه‌رمیی بۆ ئه‌و كۆبوونه‌وه‌یه‌ بانگهێشت كرابوو. ناوبراو وێرای باس و بیروڕا گۆرینه‌وه‌ سه‌باره‌ت به‌ كوردستان و پێگه‌ی كوردو شه‌ڕی دژى داعش و پێویستیی پشتیوانی هه‌مه‌لایه‌نه‌ی رۆژئاوا له‌ كوردستان، هاوكات كتێبێكی به‌ ناوی كوردستان پێشكه‌ش به‌ وته‌بێژی فه‌رمیی وه‌زاره‌تی ده‌ره‌وه‌ كردو ئه‌وانیش له‌ به‌رانبه‌ردا، وێرای ده‌ربڕینی خۆشحاڵی خۆیان له‌و دیارییه‌ به‌نرخه‌، هیوای سه‌ركه‌وتنیان بۆ كوردستان خواست.
یڕیارە کە کتێبی رێنوێنی گه‌شتیاری كوردستان، رۆژى شازده‌ى سێپتامبه‌ر به‌ فه‌رمیی له‌ میانه‌ی رێوره‌سمێكدا و له‌ نێو كۆنگرێسی ئه‌مه‌ریكا قسه‌ی له‌سه‌ر بكرێ و له‌ چه‌ند رۆژی رابردووشدا له‌ لایه‌ن نوێنه‌رایه‌تی هه‌رێمی كورستان له‌ واشنگتن، راسته‌وخۆ پێشكه‌ش به‌ ئه‌ندامانی كۆنگرێس و ئه‌نجوومه‌نی پیران كراوە.
شیاوی باسە،کتێبی ئەزموونی گەشتیاری کوردستان لەلایەن دوو هاوڵاتی ئەمریکایی ئامادەکراوە کە ناوەرۆکەکەی ڕێنمایی بەرفراوانی گەشتیارییە لە هەرێمی کوردستان زیاتر لە ٢٠٠ شوێنەواری مێژوویی و ٦٠٠ وێنەی کەلتووری و خواردن و نەریتی کوردستانی لە خۆ گرتوە. کتێبەکە لە لایەن 
دۆگلاس لایتون و هاری شوت، دو هاووڵاتی ئەمریکایی ئامادە کراوە کە ئەزمونی ٢٥ ساڵەیان هەیە لە کوردستان و لە ڕێگای ئەم کتێبەوە بە بەنیازن ڕاو بۆچوونی خەڵكی ئەمریکا دەربارەی کوردستان بگۆڕن کە لە نێوان تورکیا، ئێران، سوریە و عێراق هەڵکەوتوە. ئاشکراشە کە ئەم هەنگاوە بە ئاشکراتر ویستی کورد بۆ سەربەخۆیی وڵاتەکەی نیشان دەدات.

Wednesday, September 9, 2015

Stop Iran Rally

Stop Iran Rally!
Washington, in front of the Capital: Sen. Ted Cruz, Trump, Sarah Palin and other political leaders gathered before a crowd in front of the Capitol building in a rally against the Iran nuclear deal...
واشنگتن، بەردەم کۆنگرێس: کۆبوونەوەیەکی بەرین دژی رێکەوتنی ناوکی لەگەڵ ئێران سازدرا، لە نێو وتاربێژان دا، پاڵێوراوانی سەرۆکایەتی سەناتۆر تەد کرۆز و دۆنالد ترومپ و دەیان کەسایەتی ناسراوی دیکە بۆ وینە سارا پەلین بە توندی دژی رێکەوتن لەگەڵ تاران وتاریان پێشکەش کرد. 
چاوەروانی راپۆرتێکی تێروتەسەل بن

 

دژبەری لەگەڵ ئێران

 Press Conference: US Veterans & US Victims of Iranian Terrorism to Speak on Iran Deal, in front of the Capitol building.
واشنگتن: خۆپیشاندانی کەمئـەندامانی سپای ئـەمریکاو قوربانیانی تیرۆر، دژی رێکەوتنی ناوکی لەگەڵ ئـێران لە بەرانبەر کۆنگرێس




Thursday, September 3, 2015

رحیم رشیدی: مستقل نبودن پژاک در تصمیم‌گیری سیاسی بە عنوان یک حزب، عملکرد این جریان را نیز زیر سوال بردە است.


"حزب حیات آزاد کردستان" معروف به "پژاک" مدعی‌ست "برای احقاق حقوق ملت کرد در ایران" مبارزه می‌کند. فعالیت این گروه بیشتر در مناطق مرزی بین ایران، عراق و ترکیه است و به گفته رحیم رشیدی، روزنامه نگار کرد مقیم واشنگتن، پژاک تحت هدایت و رهبری "حزب کارگران کردستان" (پ‌ک‌ک) فعالیت می‌کند.
رشیدی به دویچه وله میگوید: «پژاک از نظر سیاسی، نظامی و ایدئولوژی یک گروه وابسته به پ‌ک‌ک است و آقای عبدالله اوجالان را رهبر خود میداند. این گروه هیچ استراتژی مشخصی در رابطه با حل مسئلە ملی کردهای ایران ندارد. آمار دقیقی هم از تعداد نیروهای این گروه نداریم. پژاک در مرامنامه سیاسی خود هم از سرنگونی جمهوری اسلامی حرفی نمیزند و اساسا بە سرنگونی رژیم اعتقادی ندارد و به کرات این مسئلە را تکرار کردە است. بنابراین ادعای مبارزه مسلحانه این گروه علیه جمهوری اسلامی ایران، بدون یک استراتژی نظامی و روشن؛ بیمعنی است. سیاست و عملکرد و حتی زبان سیاسی این گروه کپی پ‌ک‌ک است. اما ما میدانیم که پکک یک گروه مربوط به ترکیه هست و ترکیه و ایران شرایط سیاسی، نظامی و اقتصادی متفاوتی دارند. سیاستی که پکک در ترکیه پیاده میکند شاید جواب مثبتی بدهد و موفقیتآمیز باشد. ولی کپی این سیاست نمیتواند، خود بە خود در ایران و یا کشور دیگری جواب مشابهە همچون ترکیە بدهد».
این روزنامه‌نگار کرد، ضمن اشاره به "نارضایتی حزب دمکرات کردستان ایران و حزب کومله" از اقدامات پژاک، می‌گوید: «این گروه در چند سال گذشتە و با مشارکت رهبری پکک، نقاط استراتژی خط مرزی که احزاب اصیل کرد ایرانی چون حزب دمکرات کردستان ایران کە دو دهە پیش در آن مستقر بودند را به سپاه پاسداران ایران واگذار کرده است. این در حالی است کە تاکنون در این رابطە هیچ گونە توضیحی بە مردم کرد ندادەاند».
رشیدی بر این باور است کە توافق اتمی ایران با قدرت‌های جهانی بە سرکوب بیشتر داخلی بە ویژە در کردستان میانجامد و جمهوری اسلامی در صدد میلیتاریزە کردن بیشتر کردستان است. این روزنامەنگار کرد همچنین معتقد است کە مستقل نبودن پژاک در تصمیم‌گیری سیاسی بە عنوان یک حزب، عملکرد این جریان را نیز زیر سوال بردە است و این تردیدها زمانی بیشتر می‌شود کە پکک دارای روابطی خوب با ایران است و در تحولات منطقە هم در جبهە ایران قرار گرفتە است.

Wednesday, September 2, 2015

زمینه‌های بالاگرفتن درگیری سپاه و پژاک در غرب ایران


بهمن ریحانی، فرمانده "سپاه نبی اکرم" استان کرمانشاه روز دوشنبه (۹ شهریور/ ۳۱ اوت) اعلام کرد که در درگیری نیروهای سپاه با نیروهای به گفته او "ضد انقلاب" تعدادی از این افراد کشته و زخمی شدند. این مقام محلی سپاه پاسداران از "پاکسازی" برخی از مناطق مرزی استان کرمانشاه خبر داد. او همچنین گفت در این درگیری​ها "مقادیر قابل توجهی سلاح و مهمات" نیز ضبط شده است.
خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران هم روز دوشنبه به نقل از امیر شاه آبادی، سرپرست معاونت سیاسی و امنیتی استانداری کرمانشاه گزارش کرد که در درگیری​هایی غرب کشور "تعدادی از نیروهای گروهک تروریستی پژاک در استان کرمانشاه کشته و یا زخمی شدند." امیر شاه آبادی بدون اشاره به میزان دقیق تلفات پژاک افزود که در این درگیری سروان پاسدار عبدالحمید حسینی، یکی از نیروهای "قرارگاه شهید کاظمی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی" نیز کشته شده است.
پیش از وقوع این حوادث در استان کرمانشاه، در استان کردستان هم مقامات محلی بروز برخی درگیری​ها را تائید کردند. علیرضا آشناگر، استانداری کردستان، "حمله پژاک" به پاسگاهی در مریوان را تأیید کرده بود.
اعدام "یک عضو پژاک" در زندان ارومیه
روز چهارشنبه (۲۶ اوت/ ۴ شهریور) و قبل از بروز درگیری​ها در کرمانشاه، بهروز آلخانی، زندانی سیاسی کرد، در زندان ارومیه اعدام شد. آلخانی به "ارتباط با پژاک" و "دخالت در قتل دادستان شهر خوی" متهم شده بود. گروه پژاک اعلام کرده بود که حملات خود را به تلافی حمله سپاه پاسداران به افراد این گروه و "نقض محرز آتش‌بس" انجام داده است.
"حزب حیات آزاد کردستان" معروف به "پژاک" مدعی‌ست "برای احقاق حقوق ملت کرد در ایران" مبارزه می‌کند. فعالیت این گروه بیشتر در مناطق مرزی بین ایران، عراق و ترکیه است و به گفته رحیم رشیدی، روزنامه نگار کرد مقیم واشنگتن، پژاک تحت هدایت و رهبری "حزب کارگران کردستان" (پ‌ک‌ک) فعالیت می‌کند.
سامان رسول‌پور، تحلیل‌گر
سامان رسول‌پور، تحلیل‌گر
رشیدی به دویچه وله می​گوید: «پژاک از نظر سیاسی، نظامی و ایدئولوژی یک گروه وابسته به پ‌ک‌ک است و آقای عبدالله اوجالان را رهبر خود می​داند. این گروه هیچ استراتژی مشخصی در رابطه با حل مسئلە ملی کردهای ایران ندارد. آمار دقیقی هم از تعداد نیروهای این گروه نداریم. پژاک در مرامنامه سیاسی خود هم از سرنگونی جمهوری اسلامی حرفی نمی​زند و اساسا بە سرنگونی رژیم اعتقادی ندارد و به کرات این مسئلە را تکرار کردە است. بنابراین ادعای مبارزه مسلحانه این گروه علیه جمهوری اسلامی ایران، بدون یک استراتژی نظامی و روشن؛ بی​معنی است. سیاست و عملکرد و حتی زبان سیاسی این گروه کپی پ‌ک‌ک است. اما ما می​دانیم که پ​ک​ک یک گروه مربوط به ترکیه هست و ترکیه و ایران شرایط سیاسی، نظامی و اقتصادی متفاوتی دارند. سیاستی که پ​ک​ک در ترکیه پیاده می​کند شاید جواب مثبتی بدهد و موفقیت​آمیز باشد. ولی کپی این سیاست نمی​تواند، خود بە خود در ایران و یا کشور دیگری جواب مشابهە همچون ترکیە بدهد».
این روزنامه‌نگار کرد، ضمن اشاره به "نارضایتی حزب دمکرات کردستان ایران و حزب کومله" از اقدامات پژاک، می‌گوید: «این گروه در چند سال گذشتە و با مشارکت رهبری پ​ک​ک، نقاط استراتژی خط مرزی که احزاب اصیل کرد ایرانی چون حزب دمکرات کردستان ایران کە دو دهە پیش در آن مستقر بودند را به سپاه پاسداران ایران واگذار کرده است. این در حالی است کە تاکنون در این رابطە هیچ گونە توضیحی بە مردم کرد ندادەاند».
رشیدی بر این باور است کە توافق اتمی ایران با قدرت‌های جهانی بە سرکوب بیشتر داخلی بە ویژە در کردستان می​انجامد و جمهوری اسلامی در صدد میلیتاریزە کردن بیشتر کردستان است. این روزنامەنگار کرد همچنین معتقد است کە مستقل نبودن پژاک در تصمیم‌گیری سیاسی بە عنوان یک حزب، عملکرد این جریان را نیز زیر سوال بردە است و این تردیدها زمانی بیشتر می‌شود کە پ​ک​ک دارای روابطی خوب با ایران است و در تحولات منطقە هم در جبهە ایران قرار گرفتە است.
"آتش‌بس بین سپاه و پژاک"
سامان رسول پور، تحلیل‌گر ایرانی کرد، هم درباره علل درگیری پژاک با نیروهای سپاه پاسداران به دویچه وله چنین توضیح می​دهد: «اقدامات پژاک تازگی ندارد. در یک دهه گذشته که پژاک فعالیت داشت هر از گاهی درگیری​هایی هم وجود داشته است. در دو سال پیش که درگیری​های گسترده و سختی بین پژاک و نیروهای سپاه پاسداران در کوهستان قندیل درگرفته بود، گفته شد که یک توافقی بین سپاه و پژاک برای آتش‌بس انجام گرفته است. بعد از این آتش​بس حدود دو سالی بود که سلاح‌ها خاموش شد. بر مبنای این توافق پژاک متعهد شده بود که فعالیت مسلحانه خود را متوقف و حمله نکند. متقابلا حکومت ایران هم متعهد شده بود که اعدام زندانیان سیاسی کرد را متوقف بکند. به نظر می​رسد که این اتفاق حدود دو سال افتاد. پژاک حملات خود را تا حدودی متوقف کرد و جمهوری اسلامی ایران هم احکام اعدام را اجرا نکرده بود و تعداد اعدامی​های هم کاهش پیدا کرده بود».
اما چه چیز باعث شد که درگیری​ها دوباره از سرگرفته شد؟ رسول​پور به این پرسش دویچه وله چنین پاسخ می​دهد: «به نظر من دو عامل برای این درگیری​ها وجود دارد اولی عامل منطقه​ای و دیگری پیروی از مسئله کنش و واکنش. وقتی جمهوری اسلامی ایران اعدام می​کند، پژاک هم واکنش نشان می‌دهد و حملات انتقام‌جویانه انجام می​‌دهد. اما به لحاظ منطقه​ای هم حکومت ایران از افزایش درگیری بین پ‌ک‌ک و ترکیه خرسند بوده است. دولت ایران مایل نیست مشکل کردها در ترکیه حل بشود چون این مسئله در سرنوشت کردهای ایران هم تاثیر می​گذارد و جمهوری اسلامی می​خواهد که مسئله کرد در ترکیه لاینحل باقی بماند. مسئله حمله به کامیون‌ها و یا حمله به خط لوله را هم رسما پ‌ک‌ک بر عهده نگرفته است».
رسول پور نتیجه می‌گیرد که جمهوری اسلامی ایران بعد از توافق اتمی با ۶ قدرت جهانی این پیام را می​دهد که در داخل تغییری رخ نمی‌دهد و برخورد همچنان از موضع قدرت و اقتدار خواهد بود. این کارشناس تاکید می​کند که تا زمانی که مشکلات کردها به شکل ریشه​ای در ایران حل نشود، شاهد درگیری​ها و خشونت​های بیشتری خواهیم بود.