2ی رێبه‌ندان ئه‌زموونێک بۆ هه‌میشه!
ئاشکرایه،2ی رێبه‌ندان له مێژووی دوورو نزیکی خه‌ڵکی کوردستان‌دا، جێگاو شوێنێکی تایبه‌تی هه‌یه. کۆماری کوردستان له هه‌لومه‌رجێک‌دا پێک هات، فاشیزم له شه‌ڕی دووهه‌می جیهانی‌دا تێکشکێندرا بوو، هێزی هاوپه‌یمانان‌و له‌شکری سوور له باکور، باشوره‌وه به بێ هیچ چه‌شنه به‌ربه‌ره‌کانه‌یه‌ک به‌شێکی به‌رچاو له خاکی ئێرانیان داگیر کرد بوو، ئه‌وه له حاڵێک‌دا بوو که رژیمی پاشایه‌تی ئه‌وکات، به هه‌موو تواناوه هه‌ر ده‌نگێکی ئازادی خوازانه‌ی گه‌لانی ئێرانی به توندترین شێوه سه‌رکوت ده‌کرد.
دامه‌زراندنی ده‌وڵه‌تی جمهوری کوردستان له لایه‌ن حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێرانه‌وه، به پێشه‌وایه‌تی قازی موحه‌ممه‌د‌و پشتیوانی هه‌مه لایه‌نه‌ی گه‌لی کورد، له حاڵێک‌دا بوو بزوتنه‌وه‌ی خه‌ڵکی کورد له بێ ئاسۆی‌دا بوو، ده‌وڵه‌تی تورکیه به‌رێبه‌رایه‌تی "ئه‌تا تورک" بزوتنه‌وه‌ی کوردی له تورکیه سه‌رکوت کردبوو، دۆخی تواندنه‌وه‌و سڕینه‌وه‌ی ناسنامه‌ی کورد به چڕی له ئارادا بوو. ته‌نانه‌ت له‌م به‌شه گرینگه‌ی کوردستان‌دا، حاشای له بوونی نه‌ته‌وه‌ی کوردمان ده‌کرا.
ده‌وڵه‌تی سه‌ره‌رۆی په‌هله‌وه‌ی، به لاسایی کردنه‌وه‌ی کوێرکوێرانه له ده‌وڵه‌تی تورکیه، هه‌وڵی خۆ پر چه‌ک کردنی ده‌دا، هه‌ر له درێژه‌ی ئه‌و سیاسه‌ته‌دا، به شێوه‌یه‌کی سیسته‌ماتیک زمان، کولتوور، که‌له‌پووری کوردیان دایه به‌ر سیاسه‌تی تواندنه‌وه. له هه‌لومه‌رجی ئه‌وکات‌دا وه‌زعی کورده‌کان له سوریه،عێراق له بارودۆخی ناله‌باری ژیانی کورده‌کان له ئێران‌و تورکیه باشتر نه‌بوو.
به‌دامه‌زراندنی کۆماری کوردستان له مهاباد، له سالی 1324ی هه‌تاوی‌دا، ئه‌م به‌سته‌ڵه‌کانه شکێندرا، بزوتنه‌وه‌ی کورد گیانی به‌به‌ردا کرایه‌وه، کورد له‌باری ده‌رونی‌و ڕه‌وانی‌یه‌وه وره‌ی وه‌به‌رهاته‌وه، زمان، شانۆ، خوێندن، گۆڤارو رۆژنامه، بنکه‌و بونیاده پیشه‌یی‌و دێموکراتیکه‌کان، گه‌شه‌یان سه‌ندو دامه‌زران. به‌شێکی زۆر له گه‌‌وره ئه‌دیب، نووسه‌ر، زمانه‌وان، سه‌رکرده ناوداره‌کانی کوردستان، ئه‌وانه بوون له کۆماردا به‌شدار بوون، بیری نه‌‌ته‌وه‌خوازی خۆیان له کۆماری کوردستان؛ وه‌رگرت. دوایه‌ش به تێکۆشانی به‌رچاویان بۆ خزمه‌ت به کوردو کوردستان بوونه جێگای شانازی نیشتمان په‌روه‌ران.
بۆ یه‌که‌م جار رێکخراوه‌کانی تایبه‌ت به لاوان، ژنان دامه‌زران‌و زمانی کوردی بوو به زمانی فه‌رمی ناوچه‌کانی ژێر ده‌سه‌ڵاتی کۆماری کوردستان. سه‌ره‌ڕای ئه‌وه کورد ئه‌زموونی ده‌وڵه‌ت‌داری نه‌بوو، به‌ڵام له ماوه‌ی 11 مانگ ده‌سه‌ڵاتی‌داریه‌تی کۆماردا، زۆر پێشکه‌وتنی دێموکراتیک‌و نه‌ته‌وه‌یی وه‌دی هاتن. دابین کردنی مافی نه‌ته‌وایه‌تی بۆ کورده‌کان له ژێر سێبه‌ری کۆماری کوردستان‌دا، قه‌ت نه‌بووه هۆکاری به‌رته‌سک بوونه‌وه‌ی دێمۆکراسی‌و پێشێل کردنی مافی خه‌ڵکانی غه‌یره کوردی نێشته‌جێی کوردستان، ئه‌مه‌ش ئاکامی سیاسه‌ت‌و ڕوانگه‌ی دوروستی ڕێبه‌رایه‌تی کۆماری کوردستان بوو، یه‌کێک له‌و خاڵانه‌یه کورده‌کان زۆری پێوه سه‌ربه‌رزن. په‌یوه‌ندی کورده‌کان له‌گه‌ل دراوسێکان بۆ وێنه ئازه‌رییه‌کان که به‌رێبه‌ری پێشه‌وه‌ری فیرقه‌ی دێموکراتی ئازه‌ربایجانیان پێکهێنا بوو، له ژێر رێبه‌ری پێشه‌وای حیزبی دێمۆکراتی کوردستانی ئێران، سه‌رۆک کۆماری ئه‌وه‌ڵین ده‌وڵه‌تی مودێرنی کورد، هاوپه‌وندیه‌کی دۆستانه له‌سه‌ر بنه‌مای رێزگرتنی دوولاینه هاته ئاراوه، که بۆ پێکه‌وه ژیانی ئه‌م دوو گه‌له هاوچاره‌نووسه، ده‌کرێت هه‌میشه پڕ بایه‌خ بێت.
ناکرێت باسی کۆماری کوردستان بکه‌ین، به‌ڵام ئاوڕێک له ڕۆلی دلێرانه‌و ئازایانه‌ی بارزانییهکان به رێبه‌رایه‌تی مه‌لا مسته‌فا بارزانی نه‌ده‌ینه‌وه. رۆڵێک که وه‌کوو هاوپه‌یوه‌ندی نه‌ته‌وه‌یی، جێگای شانازی کوردانی نیشتمانپه‌روه‌ره. بارزانییهکان بۆ پاراستنی کۆمارو ده‌ستکه‌وته‌کانی له هیچ چه‌شنه فیداکاری‌یه‌ک خۆیان نه‌پاراست. به‌حه‌ق رێبه‌رایه‌تی کۆماریش حیسابی خانه‌خوێی بۆ کردن‌و له به‌رێوه‌به‌ری کۆماردا به گوێره‌ی لێوه‌شاوه‌یی به‌شدار بوون. حوزوری ئه‌فسه‌ره نیشتمانپه‌روه‌ره‌کانی ئه‌وکاتی سوپای عێراق، نوێنه‌رایه‌تی پارچه‌کانی دیکه‌ی کوردستان له کاتی ڕاگه‌یاندنی کۆمار له مه‌هاباد، مانای یه‌کیه‌تیی نه‌ته‌وه‌یی ده‌سه‌لماند، نیشانده‌ری ئه‌و راستییه‌شه، کۆماری کوردستان نوێنه‌گه‌ی ئاوات‌و خواسته‌کانی بزوتنه‌وه‌ی کوردو خه‌ڵکی ئازدیخوازی کورد بووه.
ئێمه له حالێک‌دا یادی تێپه‌ڕبوونی 61 ساڵ به‌سه‌ر رووداوی مێژوویی 2ی رێبه‌ندان‌دا ده‌گرین، که ڕۆله وڵاتپارێزه‌کانی کورد له هه‌موو جێگایه‌ک، بۆ وه‌دیهێنانه‌وه‌ی ئاوات‌و ئامانجه‌کانی کۆماری کوردستان تێده‌کۆشن.
له ده‌ره‌وه به گشتیی، له رۆژهه‌ڵاتی کوردستان به تایبه‌تی، سه‌ره‌ڕای هه‌بوونی سه‌دان کهس له هێزه سه‌رکوتکه‌ره‌کانی کۆماری ئیسلامی ئێران له کوردستان، خه‌ڵکی کورد له ئیلام‌و کرماشانه‌وه بگره، تاکوو سه‌ڵماس‌و ورمێ، له‌ژێر سێبه‌ری سه‌ره‌نێزه‌و تفه‌نگدا یادی دووی رێبه‌ندان‌و پێشه‌واو کۆماریان به‌رز ڕاگرت. ده‌یان کهس له ئه‌ویندارانی رێگای پێشه‌واو کۆمار رۆژی 2ی ڕێبه‌ندان له شاری مه‌هابادی خۆشه‌ویست، پێته‌ختی مێژوویی کۆماری کوردستان، چوونه سه‌ر گڵگۆی پێشه‌وای نه‌مرو شه‌هیدانی کۆمارو په‌یمانی وه‌فاداریان له‌گه‌ل رێبازه‌که‌یان نوێ کرده‌‌وه، ئه‌مه له حاڵێدا بوو که کاربه‌ده‌ستانی رێژیم پێشتر ڕایگه‌یاندبوو که کهس نابێ ئه‌و کاره بکات. ئه‌م هه‌سته پیرۆزه‌ییه که سه‌رتاپای ئێران به گشتیی، کوردستانی ئێرانی به تایبه‌تی کردۆته مه‌یدانێکی پان‌و به‌رینی تێکۆشانی شۆرشگێرانه، دژی کۆماری ئیسلامی ئێران.
جێگای سه‌ر‌نجه زۆربه‌ی لاوان له چالاکی دژی رێژیم‌دا به‌‌شێوه‌یه‌کی به‌رچاو به‌شدارن، ئه‌و لاوانه‌ی که پاش هاتنه سه‌رکاری رژیمی ئایه‌تولاکان له ئێران‌دا، له دایک بوون؛ ئه‌وانه‌ی که رژیمی ئیسلامی له ماوه‌ی 27 سالی ڕابردوودا له ژێر بۆمبارانی فیکری‌و ئیسلامی خۆیدا په‌روه‌رده‌ی کردوون، ئه‌مرۆ له‌گه‌ل پێوانه‌و باوه‌ڕه‌کانی ئه‌م سیسته‌م‌و ده‌سه‌ڵاته به‌ته‌واوه‌تی ناته‌بان، لاوانێک که له حه‌شیمه‌تی 70 میلیۆنی ئێران 70%ته‌مه‌نیان ژێر 30 ساڵه، ژنان 51% ئه‌م حه‌شیمه‌ته پێک دێنن که له هه‌موو ئازادییه‌‌ک بێبه‌شن. که‌واته ده‌وڵه‌تی ئیسلامی له‌مباره‌شه‌وه ره‌نج به‌خه‌ساره
Sunday, February 4, 2007
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
No comments:
Post a Comment