Archive

Tuesday, February 6, 2007

ئێران به‌ره‌و کوێ؟

22ی ڕیبه‌ندانی ئه‌سال 27 ساڵی ره‌به‌ق به‌سه‌ر شۆڕشی مه‌زن‌و پیرۆزی گه‌لانی ئێران، که تێکشکاندنی رژیمی شاهه‌نشاهی لێکه‌وته‌وه، تێپه‌ڕ ده‌بێت. خه‌ڵکی وه‌زاڵه هاتووی ئێران له کاتێک‌ ‌دا یادی شۆرشه‌ مه‌زنه‌که‌یان ده‌که‌نه‌وه، کۆمه‌ڵگای ئێران به هۆی سیاسه‌تی شه‌ڕانگێزانه‌ی کاربه‌ده‌ستانی کۆماری ئیسلامی ئێران، له‌سه‌روی هه‌موویانه‌وه سه‌رۆککۆماری ده‌ستنیشان کراو، مه‌حمود ئه‌حمه‌دی نژاد، له‌به‌رده‌م قه‌رانێکی قوڵ‌و پڕمه‌ترسی‌‌دا ڕاوه‌ستاوه. قه‌رانێک که ئاکامه ‌زیانباره‌کانی له ئه‌ستۆی کاربه‌ده‌ستانی کۆماری ئیسلامی ئێرانه.

ئاشکرایه، موحه‌ممه‌د خاته‌می سه‌رۆککۆماری پێشووی ئێران، هه‌وڵی ده‌دا به دروشمی جیهان په‌سه‌ند، به تاکتیکی دیپلۆماتیک ئێران له قه‌یرانی کۆمه‌ڵایه‌تی‌و ناره‌زایه‌تی جه‌ماوه‌ری قوتار بکات، به‌ڵام له ده‌ورانی دورشمه ‌بریقه‌داره‌کانی خاته‌می‌دا، قه‌تڵه زنجیره‌یه‌کان گه‌یشتنه لوتکه، روناکبیران‌و رۆژنامه‌ڤانان، ته‌نانه‌ت بیرمه‌ندانی کۆمه‌لگای مه‌ده‌نی ئاغای خاته‌می کوژران، بێ سه‌روشوێن کران‌و ته‌نگیان پێهه‌ڵچێنرا، به‌بێ ئه‌وه‌ی ناوبراو له‌ئاست ئه‌م جنایه‌ت‌و پێشێلکاریانه‌دا مه‌ته‌قی لێبێت. ئه‌مه خۆی باشترین به‌ڵگه‌یه‌ که کۆماری ئیسلامی‌و سیسته‌می ولایه‌ت فه‌قیه، ئالوگۆر هه‌ڵنه‌گره.

له که‌س شاراوه نیه مه‌حمودی ئه‌‌حمه‌دی نژاد، به پشتیوانی راسته‌وخۆی نوێنه‌ری خودا له‌سه‌ر زه‌وی، ئاغای خامنه‌ی، به سه‌رۆککۆمار دیاری کرا. ڕوداوێک که ئاوی ساردی کرد به‌سه‌ر ده‌ستی ئه‌و ده‌وڵه‌تانه‌ی وا دلیان به‌وه خۆش بوو؛ ره‌فسه‌نجانی له هه‌ڵبژاردنه‌کان‌دا سه‌رده‌که‌وێت‌و ئه‌وان ئیدی ده‌توانن باشتر درێژه به هاکاری‌و هاوپه‌یوه‌ندی له‌گه‌ل ئێران بده‌ن، چوونکا به قه‌ولی ئه‌وان ناوبراو ئه‌هلی سیاسه‌ت‌و رێکه‌وتنه، که‌سێک که به پێی به‌لگه‌کانی دادگای میکونوس له تیرۆری رێبه‌رانی کورددا ده‌ستی هه‌بووه، له‌م دوایانه‌ش‌دا دادگایه‌کی ئارژانتینی حوکمی گرتنی نیونه‌ته‌وه‌یی له‌په‌یوه‌ندی له‌گه‌ل ته‌قاندنه‌وه‌ی ناوه‌ندی جوله‌که‌کان له ئارژانتین بۆ ده‌ر کرد؛ به‌م ڕووداوه ئیدی دواین بزماره‌کان له تابوتی ره‌وتی چاکسازی، وتووێژی شارستانیه‌ته‌کان درا‌، ده‌سه‌ڵات به شێوه‌یه‌کی بێ وێنه یه‌ک ده‌ست کرایه‌وه، ئه‌حمه‌دی نیژاد به گرتنه‌به‌ری رێبازی راسته‌قینه‌ی ئایه‌توڵا خومه‌ینی، به هێنانه گۆڕی دروشمه‌کانی ناوبراو، سڕێنه‌وه‌ی ئیسرائیل له‌سه‌ر گۆی زه‌وی، پشتیوانی ئاشکراتر له تاقمه ترۆریستیه‌کان، ده‌ستتێوه‌ردان له کاروباری وڵاتانی دراوسێ، دژایه‌تی له‌گه‌ل نوڕمو پێوانه په‌سه‌ند کراوه جیهانی‌‌یه‌کان، ئاشکراتر له هه‌میشه خۆی ده‌رخستووه. به‌حه‌‌ق کۆماری ئیسلامی ئه‌وه‌یه که ئه‌حمه‌دی نیژاد نوێنه‌رایه‌تی ده‌کات.

شیاوی باسه، له نێوخۆدا سه‌رکوتی نارازی‌یه‌کان، چه‌وسانه‌وه‌، بێکاری، سه‌رکوتی گه‌لانی ئێران، ئه‌‌شکه‌نجه‌و ئێعدام به لێشاو له گۆرێدایه. ئاغای ئه‌حمه‌دی نژاد به حاشاکردن له جنایه‌تی قیزه‌ونی هۆلۆکاست وه‌کوو به‌ڵگه‌یه‌کی ئاشکرای نێونه‌ته‌وه‌یی، هه‌وڵدان بۆ ده‌ست وێڕاگه‌یشتن به چه‌کی ناوه‌کی، به‌م کارنامه‌ ڕه‌شه‌وه که له باری مافی مرۆڤ، سه‌رکوتی ئازدی‌یه ‌سیاسیی، کۆمه‌لایه‌تیه‌کان، دژایه‌تی له‌گه‌ل ڕه‌وتی ئاشتی‌و هێمنی له جیهان‌دا هه‌یه‌تی، پێی وابوو به‌ره‌ی دێموکرات‌و پێشکه‌وتن خواز له ئاست لوتبه‌رزی‌و هه‌ڕه‌شه‌و گوڕه‌شه‌کانی پاشه‌کشه ‌ده‌کات‌، به‌ڵام کۆی ئه‌م به‌رزه‌ فڕیانه‌ی ئاغای ئه‌حمه‌دینیژاد، له نێوخۆ، په‌ره‌گرتنی زیاتری ناره‌زایه‌تی جه‌ماوه‌ری‌، له ناوچه‌که‌‌دا ناره‌زایه‌تی ئاشکراو به‌ربڵاوی دراوسێکانی ئێران، له ئاستی نیونه‌ته‌وه‌یی‌دا بڕیاری 1737ی ئه‌نجومه‌نی ئاسایشی رێکخراوی نه‌ته‌وه یه‌کگرتووه‌کانی لێکه‌وتۆته‌وه، بڕیاریک که به هۆی سه‌ره‌رۆیه‌کانی ئه‌حمه‌دی نژادو باقی کاربه‌ده‌ستانی ده‌وڵه‌تی ئیسلامی ئێرانه‌وه هاتۆته ئاراوه. حیزبی دێمۆکرات وێڕای پێشوازی کردن له هاوپه‌یوه‌ندی کۆمه‌ڵگای جیهانی به گشتیی، یه‌کیه‌تیی ئوروپا، ئه‌مریکا، له چوارچێوه‌ی پێوانه نێونه‌ته‌وه‌یه‌کان‌دا، بۆ ڕووبه‌روبوونه‌وه له به‌رانبه‌ر زێده‌خوازی‌یه‌کانی ده‌وڵه‌تی ئێران بۆ ده‌ست وێراگه‌یشتنی ناڕه‌وا به چه‌کی ناوه‌کی، پشتیوانی ده‌کات.

حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران، وه‌کوو یه‌کێک له کاراتریین هێزه‌کانی گۆره‌پانی خه‌باتی مللی_دێمۆکراتیکی، ئێران‌و کوردستان، له‌سه‌ر ئه‌وباوه‌ڕه‌یه ‌که سیسته‌مێکی فیدڕڵی له‌سه‌ر بنه‌مای جوغرافیایی_نه‌ته‌وه‌یی، باشترین رێگا چاره‌ی کۆتایی هێنان به سه‌ره‌رۆیی‌و دیکتاتۆری له ئێران دایه. حیزبی دێموکرات به تێگه‌یشتن له‌و راستییه‌، یه‌کێک له‌و هێزه سه‌ره‌کیانه بووه که به شێوه‌یه‌کی جیددی هه‌‌‌وڵی پێکهاتن‌و دامه‌زراندنی کۆنگره‌ی نه‌ته‌وه‌کانی ئێرانی فیدڕاڵی داوه.

له ڕوانگه‌ی ئێمه‌وه ته‌نیا ڕێگای کۆتایی هێنان به دیکتاتۆری‌، جێگرکردنی سیسته‌مێکی کراوه‌و دادپه‌روه‌رانه له ئێران‌دا، دابه‌ش کردنی ده‌سه‌ڵات له نێوان گه‌ڵانی ئێران ‌دایه که زۆرینه‌ی خه‌ڵکی ئێران پێک دێنن.

وێڕای ئه‌وه که ئاره‌زوو ناکرێت سناریۆی روخانی ده‌وڵه‌ته‌کانی عێراق‌و ئه‌فغانستان له ئێران پاته ببێته‌وه، هاوکات ئه‌و راستی‌یه‌ له که‌س شاراوه نییه، پشتیوانی سیاسیی‌و مه‌عنه‌وی له هێزه دێمۆکرات، ئازادیخوازه‌کانی به‌رهه‌‌ڵستکاری ده‌وڵه‌تی ئێران، له لایه‌ن کۆمه‌ڵگای نێوده‌وڵه‌تی‌یه‌وه، بۆ وێنه‌پچرانی په‌یوه‌ندی ئابوری‌، سیاسیی وڵاتانی دێموکرات‌و کراوه له‌گه‌ل ئێران، ده‌توانێ چاره‌نووسی کۆمه‌ڵگای ئێران به زیانێکی زۆر که‌متره‌وه به قازانجی ئازادی‌و دێموکراسی بگۆڕێت. چونکا بزوتنه‌وه‌ی جه‌ماوه‌ری گه‌لانی ئێران ئه‌ونده بوارو زه‌رفیه‌ت‌و پشتیوانی خه‌ڵکی نێوخۆی له‌‌پشته که بتوانێت هیوادار به پێکهێنانی ئه‌م گۆڕانه بێت.

No comments: