پێوه‌ندی به پێی کام میکانیزم؟

کاتێک باس له رێکخراوێکی دێموکراتیک دێته گۆرێ، ده‌بێ به‌ر له هه‌ر شت بیر له‌و چه‌مک‌و پێوانانه بکه‌ینه‌وه که کۆڵه‌که‌ی راسته‌قینه‌ی دێموکراسی نێو رێکخراون‌.

به ورد بوونه‌وه له‌و یاسا، پێوانه‌، رێگاو شوێنانه که به‌رهه‌می کۆده‌نگی‌یه‌ له رێکخراوێکی دێموکراتیک‌دا، ده‌توانیین چاوه‌روان بین دێمکراسی به باشترین شێوه‌ جێگیر ‌بێ‌و ئه‌م جێگیرییه باڵ به‌سه‌ر کارو تێکۆشانی رێکخراوه‌که‌دا بکێشێ، به چه‌شنێک ئیدی رای تاکه که‌س به بێ ئاڵوگۆڕی بیروڕای هه‌موو ئه‌وانه‌ی له کۆمیته‌ یان ئۆرگانێک‌دا به‌شدارن، ناتوانێ بڕیارێکی دێموکراتی بێ‌ له پێناو دابین کردنی به‌رژه‌وه‌ندی گشتیی‌دا.

هه‌مووان ده‌زانیین رێکخراوه خۆشه‌ویسته‌که‌مان، واته یه‌کیه‌تیی لاوانی دێموکراتی کوردستان، له ڕۆژه‌کانی 13 تاکوو 16ی مانگی گه‌لاوێژی 1386ی هه‌تاوی، چواره‌مین کۆنگره‌ی خۆی سه‌رکه‌وتوانه به به‌شداری سه‌رجه‌م نوێنه‌رانی به‌شه جیا جیاکانی ئه‌م رێکخراوه پان‌و به‌رینه پێک هێنا‌و له ڕه‌وتی کاروباری کۆنگره‌دا زۆر باس‌و پرسی جۆراوجۆر هاتنه گۆڕێ، چاوه‌ڕوان ده‌کرێ رێبه‌رایه‌تیی هه‌ڵبژێردراوی کۆنگره‌ی چواره‌می یه‌کیه‌تیی لاوانی دێموکراتی کوردستانی ئێران به پشت به‌ستن به‌و بڕیارانه که به‌رهه‌می بیروڕای گشتیی رێکخراوه‌که‌مانه هه‌نگاو بنێ‌و به‌رهه‌می هه‌نگاونانی به پێی میکانیزمه دیاری کراوه‌کان بۆ رێکخراوه‌که بگێڕێته‌وه.

یه‌کێک له‌و باسانه‌ی که ده‌خوازم له ستوونی "لاوانه‌"ی ئه‌م جاره‌دا قامکی بۆ ڕادێرم‌و به کورتی باسی لێبێنمه گۆرێ، به‌ندی 11ی بڕیارنامه‌ی کۆنگره‌ی چواره‌می یه‌کیه‌تیی لاوانی دێموکراته سه‌باره‌ت به‌ هاورێیانی پێشوومان که پتر له ساڵێک به‌ر له ئێستا جوودا بوونه‌وه‌، به‌داخه‌وه ده‌ستپێکی جوودابوونه‌وه‌یان له رێکه‌وتی 2/9/2006 پاش پێکهاتنی حه‌وته‌مین کۆنفراسی گشتیی یه‌کیه‌تیی لاوان له سوئید بوو، هه‌نگاویان بۆ هه‌ڵگرت‌و پاشان دابڕانه‌که‌یان سه‌رتارسه‌ری کرد.

ئه‌و خاڵه‌ی بڕیارنامه‌ی کۆنگره‌ی چوارم‌ که له باره‌ی ئه‌وانه‌وه‌یه‌، وه‌هایه:" کۆنگرە وێڕاى مەحکومکردنى جودابوونەوەى هاوڕێیانى پێشوومان کە هیچ هۆکارێکى سیاسیی لە پشت نەبوو، پێداگرى دەکات، تاکوو لە ناو هێماکانى یەکیەیتى لاوان کەڵک وەرگرن هیچ فەرمییەتێکیان نابێ".

جێگای خۆیه‌تی رێبه‌ری ئێمه ئه‌و راستی‌یه‌ قبووڵ بفه‌رمووێ سه‌ره‌ڕا‌ی ئه‌وه‌ی تاکوو هه‌نووکه ڕه‌وتی کاره‌کانی لاوان پاش کۆنگره‌ی چوار به باشی چۆته‌ پێش، له‌م باره‌وه وه‌کوو پێویست هه‌نگاو هه‌ڵنه‌گیراووه، هیوادارم به زوویی ئه‌م بۆشایه پڕ بکرێته‌وه‌.

پێویسته یه‌کیه‌تیی لاوان له‌و راستی‌یه‌ به باشی تێبگا پێوه‌ندی گرتن له‌گه‌ڵ هاوڕییانی پێشوو یان قبوڵ کردنی داوای وان بۆ دانیشتن‌و پێوه‌ندی، یان کاری هاوبه‌ش له چوارچێوه‌ی دیار کراودا به گوێره‌ی بڕیارنامه‌کانی کۆنگره، جیا له‌وه‌ی کارێکی یاسایی‌و شه‌رعی‌و پیرۆزه، هاوکات به ئاوڕدانه‌وه له‌ به‌ندی 11ی بڕیارنامه‌ی کۆنگره که راسته‌وخۆ پێوه‌ندی به‌وانه‌وه هه‌یه‌، ئه‌رکێکی بێ ئه‌م لاولایه، رێبه‌ری ده‌بێ به باوه‌ڕ به‌خۆ بوونێکی به‌هێزو شوێنه‌دانه‌ره‌وه کاری بۆ بکات‌و له‌م به‌شتێنه‌دا وه‌کوو هه‌میشه به‌رپرسانه بجوڵێته‌وه.

بڕیارنامه‌که جیا له مه‌حکووم کردنی هۆکاری جودابوونه‌وه‌ی وان، میکانیزمه‌کانی هاوکاری‌و پێوه‌ندی به‌وانه‌وه دیاری کردووه‌. کاتێک ئه‌م خاڵه‌ی بڕیارنامه‌ی مه به ئاشکرا ڕاده‌گه‌ێنێ تاکوو وان له ناوو هێمای یه‌کیه‌تیی لاوانی دێموکراتی کوردستانی ئێران که‌ڵک وه‌رگرن فه‌رمیه‌تیان نابێ. مانای راستی ئه‌وه‌یه‌ ئه‌وان مادام ئه‌و کاره‌یان کردبێ با له‌به‌ر داوای ئێمه‌‌ش نه‌بووبێ، کارێکی باش‌و به‌رپرسانه‌یان کردووه‌.

ئاشکرایه ئه‌وان له ژێر هه‌ر لێکدانه‌وه‌ یان خوێندنه‌وه‌یه‌ک‌دا ناوو هێما خۆیان گۆری بێت یان گۆرانکاریان تێدا کردبێ، ئێمه ده‌بێ پێشوازی لێبکه‌ین‌و هه‌نگاوه‌که‌ به بابه‌تێکی ئه‌رێنی بزانیین‌و رێزی بۆ دابنێین، چوونکا داوای ئێمه‌ش هه‌ر هه‌مان شت بووه که ئه‌وان کردوویانه.

ڕوونه یه‌که‌مین کار ده‌بێ هه‌ر چه‌شنه بایکوت کردنێک له‌سه‌ر وان هه‌ڵگیرێت‌، پاشان به گوێره‌ی سیاسه‌تی وان له ئاست لاوانی کورد‌و هه‌ڵوێست‌و ڕوانگه‌یان سه‌باره‌ت به پرسی کورد، راده‌ی هاوکاری‌و یارمه‌تی کردن به‌وان دیاری بکرێت‌و بۆ خولقانی وه‌ها دۆخێک پێویسته رێبه‌رایه‌تیی هه‌نگاوی به‌کردوه بهاوێژی‌، بۆ ئه‌م هه‌نگاونانه‌ش وه‌کوو وترا به بڕیاره‌ گشتیی‌‌یه‌کان پشت ئه‌ستوور بێ.
چوونکا ئێمه بۆ هه‌ر پراکتیک‌و کارێک میکانیزمی دێموکراتیکمان هه‌یه‌، ده‌توانیین ڕوون‌و ئاشکرا که‌ڵک له‌م میکانیزمانه وه‌رگریین تاکوو دێموکراسی وه‌کوو هه‌میشه هه‌رچی باشترو به‌ربڵاوتر له رێکخراوه‌که‌ماندا جێبگرێ.

تێبینی:1. ئه‌م بابه‌ته بۆ یه‌که‌مین جار له‌ ستوونی "لاوانه‌"، له‌ ژماره ‌28ی گۆڤاری "لاوان" ئۆرگانی یه‌کیه‌تیی لاوانی دێموکراتی کوردستانی ئێران‌‌دا بڵاوو کراوه‌ته‌وه‌، ئه‌م ستوونه‌ ره‌حیم ره‌شیدی ده‌ینووسێت.