چهند ساڵێکه رۆژی 22 پووشپهڕ بۆته دهرهتانێک بۆ دهربڕینی هاوپێوهندی نهتهوهیی خهڵکی کوردستانو پێداگری یهکگرتوانهی وان بۆ بهدیهاتنی مافو ئازادییه ڕهواکانیان، ئهم هاوپێوهندیه له شکڵو شێوهی جۆراوجۆردا له ئیلامو کرماشانهوه تاکوو خۆیهو ماکۆ، کهمو زۆر له هێندێک شوێن، بهڵام له زۆربهی کوردستان تۆخ بهرێوه چوهو دهچێ.ساڵانێکه، کۆمهڵانی بهرینی خهڵکی کوردستان، له رۆژی 22ی پووشپهڕدا، یان باشتره بوترێ 22ی پووشپهڕیان کردۆته دهرهتانێک تا لهو رۆژهداو له ئاستێکی بهرینو یهکگرتوودا، به تیرێک چهند نیشانه بپێکن.
له لایهک 22ی پووشپهڕ بۆ وان، لوتکهی وهفاداریو بهجێهێنانی وادهو بهڵێنی ئهو رێبهره تاقانهیه، تاکوو سهروو دواین ههناسه، وهفادار به ئامانجو خواسته ڕهواکانی بزوتنهوهی کورد مایهوه.
ئهو رێبهره بلیمهتهی به ههوڵو تێکۆشانی بێ پسانهوهو ماندووی نهناسانهی خۆی له سهردهمێکی دژوارو پر گرێو گۆڵی ئهوتودا که دونیا بهسهر دووجهمسهردا دابهش کرابو سیاسهتو دیپلۆماسی له ژێر سێبهری قورسی بهرژهوهندیهکانی وڵاتانی زلهێزدا به زهحمهت بهدیار دهکهوت، لهبهر ئهوهی ئهوان ههموو شتێکیان له بازنهی تهنگهبهری بهرژهوهندییهکانی خۆیاندا پێناسه دهکرد، رێبهره تاقانهکهی کورد، کوردو کوردستانی له پێناسهو خوێندنهوهیهکی قوڵی سهربهخۆدا کرده ئامانج، ئهو شایی بهخۆ ڕایگهیاند که بهرژهوهندی نهتهوهی کوردو دابین بوونی مافو ئازادییهکانی لهسهروو ههموو دۆستایهتیو هاوپێوهندیهکهوهیه، ههر بهم ڕوانینهوه زۆر درگای کوتاو لهبهر ئهوهی دهریایهک بوو له زانست، نهدهکرا گوێی نهدرێتێ، قسه، ڕاڤهو بۆچوونهکانی له ههمبهر ڕووداو ئاڵوگۆرهکان به گرینگ وهرنهگیرێت، مرۆڤێک که ههموو توانا، زانستو لێهاتووییو ئهزموونی ژیانی خسته خزمهت ئهو پرۆسهوه که دهبێ کوردو بزوتنهوه ڕهواکهی به بیروڕای گشتیی جیهانو ناوهندو کۆڕو کۆمهڵه بڕیاردهرهکانی دونیا بناسێنێو ویستی دێموکڕاسی خوازی ئهوان به گوێچکه کڕو کپهکاندا بخوینێو بانگی ئهوه ههڵبدات که کورد هیچی له گهلانی بهختهوهرو پێشکهوتوو سهربهخۆی دونیا کهمتر نیهو مافی خۆیهتی لهسهر خاکو له نێو نیشتمانی خۆیدا سهربهست بژی. کهواته مانگرتنی گشتیی له بیستودووی پووشپهڕدا بانگهوازێکی دیکهی یهکگرتوانهیه بۆ پاته کردنهوهی ئهو ویستو ئامانجانه.
بهڵێ، خهڵکی کوردستان لهم دهرفهتهداو له 22ی پووشپهڕدا به مانگرتنو داخستنی دوکانو بازاڕهکانی خۆیان له بهستێنی ئاڵۆگۆڕه خێراکانی دونیای ئهورۆدا دهیان ههوێت که ئهو ڕاستیه دووپات بکهنهوه خوازیاری دابین بوونی مافو ئازادییهکانی خۆیاننو ئاماده نین بۆ ساتێک له درێژهدان به خهبات بۆ وهدی هاتنی ئهو داخوازیانه غافڵ بن. ئهوان به مانگرتنو بێ دهنگی بۆ جارێکی دیکه ڕادهگهیهنن که له توندوتیژیو سیاسهتی زهبروزهنگ بێزارن، بابهتێک که ههوێنێ دهستهوهستانی کاربهدهستانی رێژیم له کوردستانه.
بهڵام نهتهوهی کورد به بێ دهنگی گهورهترین پهیام به گوێی دونیادا دهداتهوه، پهیامێک که دونیا ناچاره بیبیستێو ئهوه دهبینین ئهورۆ له باقی ناوچهو دهڤهرهکانی دیکهی ئێراندا دهسبژێرو ڕووناکبیران ههوڵ دهدهن لهم ههلومهرجهدا خهباتی نافهرمانی مهدهنی بکهنه پێویستی دهسپێکی ههموو بزوتنهوه جهماوهرییهکانی خۆیان، خهباتێک که له کوردستان مێژوویهکی پڕ شکۆی ههیهو کوردو کوردستان لهو مهیدانهشدا ههر پێشهنگو داهێنهره.
کۆمهڵانی تێکۆشهرو ماف ویستی کوردستان له ڕۆژی 22ی پووشپهڕدا تیرۆری ناجوانمێرانهی رێبهره مهزنهکهیان دهکهنهوه به دهرهتانێک تاکوو وێرای پێداگری لهسهر باوهڕهکانی ئهو کورهی نفرهتو بێزاری له تیرۆرو توندوتیژی دهوڵهتی نێڵ دهنهوه، گرینگ ئهوهیه ڕاستی ئهم بابهته به قوڵی تێبگهینو بزانیین کۆماری ئیسلامی لهم بهستێنهدا دهستهوهستانو داماوهو ناتوانێ ماشێنی سهرکوتو داپۆڵۆسینی، دژی ئهو خهباته یهکگرتوانه جهماوهرییه وهکار بخات. چوونکه بهم کردهوه به دونیا ڕادهگهیهنێ که بکوژی دوکتۆر قاسملوو ئهوه، کارێک که رێژیم له بارودۆخی ئێستادا به هیچ جۆرێک به قازانجی نیه که وهکوو ڕاستیهکی تاڵ قبووڵی بکات.
هۆکارێکی دیکهی مانگرتنی جهماوهی 22ی پووشپهڕ که دهسهڵاتدارانی رێژیم له سهرکوتی دهپڕنگێنهوهو ئاماده نین به هیچ جۆرێک خۆ له قهرهی بدهن، ئاشکرا بوونی ئهو بهڵگانهیه که سهبارهت به دهستێدابوونی رێبهرانی ههره سهرهوهی دهسهڵاتی وهلی فهقیه لهو ڕهشه کوژیه قیزهوهنهدا به دهستهوهن. کۆماری ئیسلامی له دادگای میکۆنۆسدا ڕووسیایهکی ئهوتۆ ساکاری به بهرۆکدا نهکراوه که وهگهڕ کهوتنهوهی پهروهندهی شههیدانی ویهن ترسو خۆفی له ههموو جومگهکانی نهخزاندبێ.
بهم خوێندنهوه دهگهینه ئهو ئاکامه، ههر بۆیه رێژیم له چهند ڕۆژی ڕابردوودا به شێوهیهکی خێراو تێروتهسهل ههوڵی داوه له رێگای فهرمانداریو ناوهندهکانی ئیسنافهوه بازاڕیانو دوکاندارهکان ڕازی بکات بۆ ئهوهی له ڕۆژی بیستودووی پووشپهڕدا له داخستنی دووکانو بازاڕ خۆ ببوێرن، سهرنج ڕاکێشه لهو ڕاستییه وهرد بینهوه رێژیم له حاڵێکدا به زمانی نهرمو تکاو پاڕانهوهو لاڵانهوه ئهم داخوازیه پڕ له شورهیهی دێنێته گۆڕێ که به بێبهزهیانهتریین شێوه کاسبکارانو کۆڵبهرانی وڵات دهداته بهر دهسڕێژو ئهوان بریندار یان نهقوستان دهکاتو له زۆربهی کاتهکانیشدا گیانیان لێ دهستێنێ.
کۆماری ئیسلامیو دهستوپێوهندهکانیو لهقو پۆپه داڕزاوهکانی له بارودۆخێکدا به هێمنی ئهو داوایانه دهێنه گۆڕێ که ڕۆڵهکانی کورد له چاڵه ڕهشهکانی واندا له ژێر قورستریین ئازارو ئهشکهنجهدانو ههر لهو کاتهدا بارودۆخێکی تاقهت پروکێنی پۆلیسی بهسهر شارهکانی کوردستاندا زاڵ کراوه.
ئهوان باش دهزانن که به هۆی ئهوهی بازار شوێنی دابین کردنی پێداویستی ڕۆژانهی خهڵکو مهیدانی کۆبوونهوهی جهماوهرو بازرگانی کردنو داهاتو دهرکهوتهو داخستنی زۆر زوو له ههموو ئێرانو ناوچهو دونیادا دهنگ دهداتهوه، داخستنی دووکانو بازاڕ یانی ڕاوهستانی پڕ مانای ژیان بۆ چهند ساتێک، ئهو چهند ساتهی که قهڵای زۆرداری وهلهرزین دهخات. ئهو چهند ساتهی که مهیدانی هیچ مانۆرێک بۆ دوژمن ناهێلێتهوه، ئاخر کهس بهدهرهوه نیه، ئیدی کێ سهرکووت بکرێ، خۆ ناشکری وه ماڵان کهونو ئهو ههموو خهڵکه له ماڵ بێنه دهرهوه. ماڵی خۆمهو ئهوڕۆ پێم خۆش نیه دهرکهوم!
ناساخم، میوانم ههیه، لهسهفهرم، سهردانی دۆستێکمم کردوهو له ماڵ نیمو نهبووم. کارێک که ههموو کهس دهرهتانی ئهوهی ههیه بیکات، کارێک که خهباتێکی پڕ ماناو شوێندانهره.
خهڵکی کوردستان به گشتییو دووکاندارو بازاڕییه خۆشهویستهکان به تایبهتیی دهبێ ئهو ڕاستیه باش بزانن که داخستنی دووکانو بازاڕهکان له چهند لایهنهی دیکهشهوه جێگای بایهخو لێ وهربوونهوهیه. یهکهم ئهوهی که هێندێک له دووکاندارهکان له چهند ڕۆژی ڕابردوودا له لایهن دامودهزگاکانی دهسهڵاتی جهههندهمیهوه بانگ کراونو پێیان وتراوه که نابێ لهو رۆژهدا دووکانو بازاڕهکانیان دابخهن، ئهم ههوڵه نزۆکه بۆ ئهوهیه که ئهوه بکهنه دهرهتانێ بۆ ئهوهی ساکارتر بهوانی دیکه بڵێن ئهوه فلانی یان فلانه بهش دایناخاتو ئێوهش نابێ ئهو کاره بکهن، به مانایهکی دیکه ئامانج شهقکردنی ریزی یهکگرتووی خهڵکهو پێکهێنانی نێوان ناخۆشیو دوژمنایهتیو دوڕدونگی له نێوانیاندا.
له لایهکی ترهوه، بهڕاستی ئهگهر مرۆڤ له کۆمهڵگایهکدا نهتوانێ ئهوندهی دهسهڵات ههبێ که رۆژێک به دڵی خۆی، ئهویش بۆ ئهرکێکی ئاوا گرینگو پێویست دوکانی خۆی دابخات، یانی ئهوپهڕی دهستهوهستانیو داماوی که ئیدی ئهوهیان، به تایبهت پاش ئهو ههموو خهباتو بهرخۆدانه شیاوی مرۆڤی کورد نیه.
خاڵێکی دیکه که دهبێ ئاماژهی بۆ بکرێ ئهوهیه که کۆماری ئیسلامی ئێران به گوشار هێنان بۆ سهر هێندێک دووکاندار دهیههوێ ڕهمزی مانگرتنی گشتیی له ڕۆژی بیستو دووی پووشپهڕدا که له سهردهمی ئێستادا بهڕاستی بۆته نهریتو کولتوورێکی مهدهنی تێک بشکێنێو نههێڵێ مهرگی سووری قاسملوو ببێته ڕهمزی یهکیهتییو هاوپێوهندیهکی نهتهوهیی ئهوتۆ که کورد وهکوو نانی شهو موحتاجیهتی.
نابێ لهبیرمان بچێ، کۆماری ئیسلامی ههوڵێکی زۆری داوه بۆ ئهوهی ئهم بابهته سهرنهگرێ، خاڵێکی گرینگ که رێژیم لێی دهترسێ ئهوهیه که قاسملوو نهبێته هێمای خهباتێک که باوهڕ به خۆبوونو شایی به خۆبوون به مرۆڤی کورد دهبهخشێ. چوونکه نموونه مێژوویهکانی وهکوو بزوتنهوهی مهدهنی هێند دژ بهداگیرکاری بریتانیا رێبهرێکی سیمبولیکی وهکوو گاندی ههبو.
خهباتی دژی ههڵاواردنو ئاپاڕتاید له ئافریقای جنووبیدا پێویستی به تێکۆشهرێکی وهکوو نیلسۆن مهندیلاو تێکۆشانی خهباتگێرانی ڕهش پێستی ئامریکا بۆ دابین بوونی بهرانبهریو مافی وهکوو یهک لهگهڵ مرۆڤهکانی دیکه که ڕهنگی پێستیان ڕهش نهبوو لهو وڵاتهدا پێویستی به پێشهنگایهتیی کهسێکی وهکوو مارتین لوتر کینگ ههبو.
دهبێ ههمووان ئهوهمان لهبهر چاو بێ که لایهنهکانی ئهم خهباته به تایبهتی شی کراوهتهوهو ههوڵ دراوه که هیچ زیانێکی گیانیو مادی لێ نهکهوێتهوه، چونکه سهرو ماڵو گیانی هاووڵاتیان بایهخی ههیه، هاوکات ئهو خهڵکه له ههموو ههلومهرجێکدا ئامادهیه ئهگهر پێویست بێ سهروماڵو ژیانی له پێناوهی دهستهبهر بوونی ئازادیدا دابنێ، بهڵام له ههلومهرجی ئێستادا ئهم شێوازه له خهباتو سهرکهوتنی دهسکهوتێکی گهورهیهو ئهگهر ههمووان وێکرا دهست بدهینێ بێ گومان سهرکهوتنی مهزنو بهرچاو به دهست دێنیین.
لهبهر ئهوهی رێژیم به هۆی ئاڵۆزیو کێشهو گرفتی شاره گهورهکان به گشتییو تاران به تایبهتیی، ئهو ڕووڕهشییهی لهم بوارهداو به هۆی بهرێوهبردنی سیاسهتی شهلم کوێرم نابوێرمی خۆی بۆی هاتۆته گۆڕێو تێیدا چهقیوه، به هیچ جۆرێک ناخوازێ که له ناوچهیهکی دیکهی وڵاتدا ئهویش به تایبهتی له کوردستان که ههموو کات سهنگهری بههێزی بهرخۆدانو نهسرهوتن بوه، هیچ دژ کردهوهیهک بهرانبهر به دهسهڵات بێته ئاراوه که له ئاستی نێونهتهوییدا دهنگدانهوهو ڕهنگدانهوهی ببێ به چهشنێک که ههم ببێته پاڵپشتیک بۆ بزوووتنهوهی خوێندکاری که ئهم ڕۆژانه لێبڕاوه به گهرموگوڕیو به ههر شێوهیهکی بۆی بلوێ یادی 18ی پووشپهڕی ساڵی 1378ی ههتاوی دهکاتهوه.
ههر بۆیه به پێچهوانهی سیاسهتی فهرمیی خۆی، له زمانێکی زبر کهڵک وهرناگرێ، ههوڵ دهدات به پاڕانهوه خهڵک گوێی لێبگرن، بێ گومان ئهزموونی سیاسیی خهڵکی کوردستانو ئاگاییو وشیاری ئهوان لهسهرهوهیهو ئهم بۆشایهی نێو دهسهڵاتی فهرمان ڕهوا دهکهنه پرده بازێکی گرینگ بۆ بهرهوپێش چوونێکی شوێندانهرانه.
جیا له تهواوی ئهمانه، بهڕاستی له ههلومهرجێکدا که دۆستو دوژمن چاوی لێمانه، له بارودۆخێکدا ناوهندهکانی بڕیاردهری دونیا به سهرنجهوه چاو له ههنگاوی یهکگرتووانهی 22ی پووشپهڕ دهکهن، دهبێ لێبڕاوانه شان بدهینه ژێر ئهم ئهرکهو سهرهڕای ههموو جیاوازییهکانمان، لهگهڵ ههموو بیرو بۆچوونێک که ههمانه، یهکگرتووانه هێمای ئاشتی خوازی خهباتهکهمان بکهینه دهرفهتێک بۆ دهربڕینی ناڕهزایهتیهکی بهرین لهم ههلومهرجه ناسکهدا.بهدهر لهمانه، ئهگهر کرێکارانی بێ بهش له ژیانێکی ئینسانی دژی بارودۆخی تاقهت پروکێنی ئێستان، که ههن، ئهگهر ژنانی بێ بهش له ههموو مافێک دژی ئهو ههموو ههڵاواردنهن، که ههن، ئهگهر لاوان له بێ کاری، گیرۆده بوون به ماده هۆشبهرهکانو گهندهلی بێزارن، که ههن، ئهگهر مامۆستایان لهسهر دابین نهبوونی مافهکانیان وهزاڵه هاتوون، که هاتوون، ئهگهر کۆڵبهرانو کاسبکارانی بێ دهرهتان بڕستیان لێ براوه، که بڕاوه، ئهگهر دووکاندارو بازاڕییهکان به دهست نهبوونی ئهمنیهتی کارو ئاوسانهوه گیریان خواردوه، که خواردوویانه، ئهگهر شارهکانی کوردستان دژی سیاسهتی تواندنهوهی فهرههنگی خۆیانن، که ههن، ئهگهر ڕۆژنامهنووسو شاعێرو ڕووناکبیرانی کۆمهڵگا له نهبوونی ئازادیو سیاسهتی سانسۆر ماندوون، که ماندوون، ئهگهر جوتیارو ئاژهڵدارهکان به دهست بێ کهرهستهیهوه دهناڵێنن، که دهناڵێنن، ئهگهر خهڵک له سوکایهتیی به باوهڕه ئائینیو تایبهتیهکانی بێزاره، که ههیه، له یهک قسهدا، ئهگهر له ههلومهرجی ئێستا ناڕازیینو خوازیاریین به کهمترین نرخ ههر هیچ نهبێ پاشهکشهیهک بهو رێژیمه بکهین، ئهوا رۆژی 22ی پووشپهڕ باشترین مهیدانی تاقی کردنهوهیه، لهبارتریین دهرهتانه بۆ ئهوهی هاوار بکهین له زوڵمو زۆرو ههڵاوارنو نهبوونی بێزارین، بهڵام لهسهر وهدیهاتنی مافی ڕهوامان سوورین.
ئهگهر دهمانههوێ نوێنهرانی سیاسیی ویستهکانمان له کۆڕوکۆمهڵی جوراوجۆری نێونهتهوهییدا، بههێزو قورسو قایم بانگهوازی دادخوازیمان به گوێی دونیا ڕابگهیهنن، ئهوا پێویسته که ڕۆژی 22ی پووشپهڕ له مانگرتنی گشتیی و جهماوهریدا چالاکانه بهشداری بکهین، بهو شێوهییه ئهرکی ههمه لایهنهی خۆمان بهجێ بگهیهنیین. گهلۆ، زهحمهتو ماندوو بوونی چهند حهوتووی لاوهکانو تێکۆشهرانی نێو جهرگهی خهباتو چالاکی تهنلیغی بهرینی وان له سهرتاپای کوردستاندا، به بێ ئهوهی خوێن له لووتی یهک کهسیان بێ، له حالێکدا کوردستان وهکوو پادگانێکی نیزامی لێهاتوه، باشترین ئاماژهیه بۆ ئهو ڕاستیه که رێژیم هێندهش بههێز نیه که ئێمه یهکگرتوانه، نهتوانیین بۆ جارێکی دیکه پاشهکشهی پێ بکهین.
بێ گومان، ڕۆژی 22ی پووشپهڕ ڕۆژی نا وتنهوهیهکی واتاداری دیکه دهبێ به کۆماری ئیسلامی ئێران، له کوردستان، بابهتێک که ههموو لایهک تهنانهت رێژیم چاوهڕێی دهکات ههر بۆیه زهبوونانه وهپهلهقاژێ کهوتوه. کهواته وهکوو بڕیارمان داوه، ئهوجارهش به یهکگرتووییو هاوخهباتی ههنگاوێکی مهزن بهرهو وهدیهاتنی مافهکانمان دهنێین. سڵاو له جموجۆلی بهرینو بهرپرسانهی خاوهن شکۆی خهڵکی کوردستان، بۆ بهرێوهبردنی مانگرتنی بهرینی جهماوهری له رۆژی 22ی پووشپهڕدا.
له لایهک 22ی پووشپهڕ بۆ وان، لوتکهی وهفاداریو بهجێهێنانی وادهو بهڵێنی ئهو رێبهره تاقانهیه، تاکوو سهروو دواین ههناسه، وهفادار به ئامانجو خواسته ڕهواکانی بزوتنهوهی کورد مایهوه.
ئهو رێبهره بلیمهتهی به ههوڵو تێکۆشانی بێ پسانهوهو ماندووی نهناسانهی خۆی له سهردهمێکی دژوارو پر گرێو گۆڵی ئهوتودا که دونیا بهسهر دووجهمسهردا دابهش کرابو سیاسهتو دیپلۆماسی له ژێر سێبهری قورسی بهرژهوهندیهکانی وڵاتانی زلهێزدا به زهحمهت بهدیار دهکهوت، لهبهر ئهوهی ئهوان ههموو شتێکیان له بازنهی تهنگهبهری بهرژهوهندییهکانی خۆیاندا پێناسه دهکرد، رێبهره تاقانهکهی کورد، کوردو کوردستانی له پێناسهو خوێندنهوهیهکی قوڵی سهربهخۆدا کرده ئامانج، ئهو شایی بهخۆ ڕایگهیاند که بهرژهوهندی نهتهوهی کوردو دابین بوونی مافو ئازادییهکانی لهسهروو ههموو دۆستایهتیو هاوپێوهندیهکهوهیه، ههر بهم ڕوانینهوه زۆر درگای کوتاو لهبهر ئهوهی دهریایهک بوو له زانست، نهدهکرا گوێی نهدرێتێ، قسه، ڕاڤهو بۆچوونهکانی له ههمبهر ڕووداو ئاڵوگۆرهکان به گرینگ وهرنهگیرێت، مرۆڤێک که ههموو توانا، زانستو لێهاتووییو ئهزموونی ژیانی خسته خزمهت ئهو پرۆسهوه که دهبێ کوردو بزوتنهوه ڕهواکهی به بیروڕای گشتیی جیهانو ناوهندو کۆڕو کۆمهڵه بڕیاردهرهکانی دونیا بناسێنێو ویستی دێموکڕاسی خوازی ئهوان به گوێچکه کڕو کپهکاندا بخوینێو بانگی ئهوه ههڵبدات که کورد هیچی له گهلانی بهختهوهرو پێشکهوتوو سهربهخۆی دونیا کهمتر نیهو مافی خۆیهتی لهسهر خاکو له نێو نیشتمانی خۆیدا سهربهست بژی. کهواته مانگرتنی گشتیی له بیستودووی پووشپهڕدا بانگهوازێکی دیکهی یهکگرتوانهیه بۆ پاته کردنهوهی ئهو ویستو ئامانجانه.
بهڵێ، خهڵکی کوردستان لهم دهرفهتهداو له 22ی پووشپهڕدا به مانگرتنو داخستنی دوکانو بازاڕهکانی خۆیان له بهستێنی ئاڵۆگۆڕه خێراکانی دونیای ئهورۆدا دهیان ههوێت که ئهو ڕاستیه دووپات بکهنهوه خوازیاری دابین بوونی مافو ئازادییهکانی خۆیاننو ئاماده نین بۆ ساتێک له درێژهدان به خهبات بۆ وهدی هاتنی ئهو داخوازیانه غافڵ بن. ئهوان به مانگرتنو بێ دهنگی بۆ جارێکی دیکه ڕادهگهیهنن که له توندوتیژیو سیاسهتی زهبروزهنگ بێزارن، بابهتێک که ههوێنێ دهستهوهستانی کاربهدهستانی رێژیم له کوردستانه.
بهڵام نهتهوهی کورد به بێ دهنگی گهورهترین پهیام به گوێی دونیادا دهداتهوه، پهیامێک که دونیا ناچاره بیبیستێو ئهوه دهبینین ئهورۆ له باقی ناوچهو دهڤهرهکانی دیکهی ئێراندا دهسبژێرو ڕووناکبیران ههوڵ دهدهن لهم ههلومهرجهدا خهباتی نافهرمانی مهدهنی بکهنه پێویستی دهسپێکی ههموو بزوتنهوه جهماوهرییهکانی خۆیان، خهباتێک که له کوردستان مێژوویهکی پڕ شکۆی ههیهو کوردو کوردستان لهو مهیدانهشدا ههر پێشهنگو داهێنهره.
کۆمهڵانی تێکۆشهرو ماف ویستی کوردستان له ڕۆژی 22ی پووشپهڕدا تیرۆری ناجوانمێرانهی رێبهره مهزنهکهیان دهکهنهوه به دهرهتانێک تاکوو وێرای پێداگری لهسهر باوهڕهکانی ئهو کورهی نفرهتو بێزاری له تیرۆرو توندوتیژی دهوڵهتی نێڵ دهنهوه، گرینگ ئهوهیه ڕاستی ئهم بابهته به قوڵی تێبگهینو بزانیین کۆماری ئیسلامی لهم بهستێنهدا دهستهوهستانو داماوهو ناتوانێ ماشێنی سهرکوتو داپۆڵۆسینی، دژی ئهو خهباته یهکگرتوانه جهماوهرییه وهکار بخات. چوونکه بهم کردهوه به دونیا ڕادهگهیهنێ که بکوژی دوکتۆر قاسملوو ئهوه، کارێک که رێژیم له بارودۆخی ئێستادا به هیچ جۆرێک به قازانجی نیه که وهکوو ڕاستیهکی تاڵ قبووڵی بکات.
هۆکارێکی دیکهی مانگرتنی جهماوهی 22ی پووشپهڕ که دهسهڵاتدارانی رێژیم له سهرکوتی دهپڕنگێنهوهو ئاماده نین به هیچ جۆرێک خۆ له قهرهی بدهن، ئاشکرا بوونی ئهو بهڵگانهیه که سهبارهت به دهستێدابوونی رێبهرانی ههره سهرهوهی دهسهڵاتی وهلی فهقیه لهو ڕهشه کوژیه قیزهوهنهدا به دهستهوهن. کۆماری ئیسلامی له دادگای میکۆنۆسدا ڕووسیایهکی ئهوتۆ ساکاری به بهرۆکدا نهکراوه که وهگهڕ کهوتنهوهی پهروهندهی شههیدانی ویهن ترسو خۆفی له ههموو جومگهکانی نهخزاندبێ.
بهم خوێندنهوه دهگهینه ئهو ئاکامه، ههر بۆیه رێژیم له چهند ڕۆژی ڕابردوودا به شێوهیهکی خێراو تێروتهسهل ههوڵی داوه له رێگای فهرمانداریو ناوهندهکانی ئیسنافهوه بازاڕیانو دوکاندارهکان ڕازی بکات بۆ ئهوهی له ڕۆژی بیستودووی پووشپهڕدا له داخستنی دووکانو بازاڕ خۆ ببوێرن، سهرنج ڕاکێشه لهو ڕاستییه وهرد بینهوه رێژیم له حاڵێکدا به زمانی نهرمو تکاو پاڕانهوهو لاڵانهوه ئهم داخوازیه پڕ له شورهیهی دێنێته گۆڕێ که به بێبهزهیانهتریین شێوه کاسبکارانو کۆڵبهرانی وڵات دهداته بهر دهسڕێژو ئهوان بریندار یان نهقوستان دهکاتو له زۆربهی کاتهکانیشدا گیانیان لێ دهستێنێ.
کۆماری ئیسلامیو دهستوپێوهندهکانیو لهقو پۆپه داڕزاوهکانی له بارودۆخێکدا به هێمنی ئهو داوایانه دهێنه گۆڕێ که ڕۆڵهکانی کورد له چاڵه ڕهشهکانی واندا له ژێر قورستریین ئازارو ئهشکهنجهدانو ههر لهو کاتهدا بارودۆخێکی تاقهت پروکێنی پۆلیسی بهسهر شارهکانی کوردستاندا زاڵ کراوه.
ئهوان باش دهزانن که به هۆی ئهوهی بازار شوێنی دابین کردنی پێداویستی ڕۆژانهی خهڵکو مهیدانی کۆبوونهوهی جهماوهرو بازرگانی کردنو داهاتو دهرکهوتهو داخستنی زۆر زوو له ههموو ئێرانو ناوچهو دونیادا دهنگ دهداتهوه، داخستنی دووکانو بازاڕ یانی ڕاوهستانی پڕ مانای ژیان بۆ چهند ساتێک، ئهو چهند ساتهی که قهڵای زۆرداری وهلهرزین دهخات. ئهو چهند ساتهی که مهیدانی هیچ مانۆرێک بۆ دوژمن ناهێلێتهوه، ئاخر کهس بهدهرهوه نیه، ئیدی کێ سهرکووت بکرێ، خۆ ناشکری وه ماڵان کهونو ئهو ههموو خهڵکه له ماڵ بێنه دهرهوه. ماڵی خۆمهو ئهوڕۆ پێم خۆش نیه دهرکهوم!
ناساخم، میوانم ههیه، لهسهفهرم، سهردانی دۆستێکمم کردوهو له ماڵ نیمو نهبووم. کارێک که ههموو کهس دهرهتانی ئهوهی ههیه بیکات، کارێک که خهباتێکی پڕ ماناو شوێندانهره.
خهڵکی کوردستان به گشتییو دووکاندارو بازاڕییه خۆشهویستهکان به تایبهتیی دهبێ ئهو ڕاستیه باش بزانن که داخستنی دووکانو بازاڕهکان له چهند لایهنهی دیکهشهوه جێگای بایهخو لێ وهربوونهوهیه. یهکهم ئهوهی که هێندێک له دووکاندارهکان له چهند ڕۆژی ڕابردوودا له لایهن دامودهزگاکانی دهسهڵاتی جهههندهمیهوه بانگ کراونو پێیان وتراوه که نابێ لهو رۆژهدا دووکانو بازاڕهکانیان دابخهن، ئهم ههوڵه نزۆکه بۆ ئهوهیه که ئهوه بکهنه دهرهتانێ بۆ ئهوهی ساکارتر بهوانی دیکه بڵێن ئهوه فلانی یان فلانه بهش دایناخاتو ئێوهش نابێ ئهو کاره بکهن، به مانایهکی دیکه ئامانج شهقکردنی ریزی یهکگرتووی خهڵکهو پێکهێنانی نێوان ناخۆشیو دوژمنایهتیو دوڕدونگی له نێوانیاندا.
له لایهکی ترهوه، بهڕاستی ئهگهر مرۆڤ له کۆمهڵگایهکدا نهتوانێ ئهوندهی دهسهڵات ههبێ که رۆژێک به دڵی خۆی، ئهویش بۆ ئهرکێکی ئاوا گرینگو پێویست دوکانی خۆی دابخات، یانی ئهوپهڕی دهستهوهستانیو داماوی که ئیدی ئهوهیان، به تایبهت پاش ئهو ههموو خهباتو بهرخۆدانه شیاوی مرۆڤی کورد نیه.
خاڵێکی دیکه که دهبێ ئاماژهی بۆ بکرێ ئهوهیه که کۆماری ئیسلامی ئێران به گوشار هێنان بۆ سهر هێندێک دووکاندار دهیههوێ ڕهمزی مانگرتنی گشتیی له ڕۆژی بیستو دووی پووشپهڕدا که له سهردهمی ئێستادا بهڕاستی بۆته نهریتو کولتوورێکی مهدهنی تێک بشکێنێو نههێڵێ مهرگی سووری قاسملوو ببێته ڕهمزی یهکیهتییو هاوپێوهندیهکی نهتهوهیی ئهوتۆ که کورد وهکوو نانی شهو موحتاجیهتی.
نابێ لهبیرمان بچێ، کۆماری ئیسلامی ههوڵێکی زۆری داوه بۆ ئهوهی ئهم بابهته سهرنهگرێ، خاڵێکی گرینگ که رێژیم لێی دهترسێ ئهوهیه که قاسملوو نهبێته هێمای خهباتێک که باوهڕ به خۆبوونو شایی به خۆبوون به مرۆڤی کورد دهبهخشێ. چوونکه نموونه مێژوویهکانی وهکوو بزوتنهوهی مهدهنی هێند دژ بهداگیرکاری بریتانیا رێبهرێکی سیمبولیکی وهکوو گاندی ههبو.
خهباتی دژی ههڵاواردنو ئاپاڕتاید له ئافریقای جنووبیدا پێویستی به تێکۆشهرێکی وهکوو نیلسۆن مهندیلاو تێکۆشانی خهباتگێرانی ڕهش پێستی ئامریکا بۆ دابین بوونی بهرانبهریو مافی وهکوو یهک لهگهڵ مرۆڤهکانی دیکه که ڕهنگی پێستیان ڕهش نهبوو لهو وڵاتهدا پێویستی به پێشهنگایهتیی کهسێکی وهکوو مارتین لوتر کینگ ههبو.
دهبێ ههمووان ئهوهمان لهبهر چاو بێ که لایهنهکانی ئهم خهباته به تایبهتی شی کراوهتهوهو ههوڵ دراوه که هیچ زیانێکی گیانیو مادی لێ نهکهوێتهوه، چونکه سهرو ماڵو گیانی هاووڵاتیان بایهخی ههیه، هاوکات ئهو خهڵکه له ههموو ههلومهرجێکدا ئامادهیه ئهگهر پێویست بێ سهروماڵو ژیانی له پێناوهی دهستهبهر بوونی ئازادیدا دابنێ، بهڵام له ههلومهرجی ئێستادا ئهم شێوازه له خهباتو سهرکهوتنی دهسکهوتێکی گهورهیهو ئهگهر ههمووان وێکرا دهست بدهینێ بێ گومان سهرکهوتنی مهزنو بهرچاو به دهست دێنیین.
لهبهر ئهوهی رێژیم به هۆی ئاڵۆزیو کێشهو گرفتی شاره گهورهکان به گشتییو تاران به تایبهتیی، ئهو ڕووڕهشییهی لهم بوارهداو به هۆی بهرێوهبردنی سیاسهتی شهلم کوێرم نابوێرمی خۆی بۆی هاتۆته گۆڕێو تێیدا چهقیوه، به هیچ جۆرێک ناخوازێ که له ناوچهیهکی دیکهی وڵاتدا ئهویش به تایبهتی له کوردستان که ههموو کات سهنگهری بههێزی بهرخۆدانو نهسرهوتن بوه، هیچ دژ کردهوهیهک بهرانبهر به دهسهڵات بێته ئاراوه که له ئاستی نێونهتهوییدا دهنگدانهوهو ڕهنگدانهوهی ببێ به چهشنێک که ههم ببێته پاڵپشتیک بۆ بزوووتنهوهی خوێندکاری که ئهم ڕۆژانه لێبڕاوه به گهرموگوڕیو به ههر شێوهیهکی بۆی بلوێ یادی 18ی پووشپهڕی ساڵی 1378ی ههتاوی دهکاتهوه.
ههر بۆیه به پێچهوانهی سیاسهتی فهرمیی خۆی، له زمانێکی زبر کهڵک وهرناگرێ، ههوڵ دهدات به پاڕانهوه خهڵک گوێی لێبگرن، بێ گومان ئهزموونی سیاسیی خهڵکی کوردستانو ئاگاییو وشیاری ئهوان لهسهرهوهیهو ئهم بۆشایهی نێو دهسهڵاتی فهرمان ڕهوا دهکهنه پرده بازێکی گرینگ بۆ بهرهوپێش چوونێکی شوێندانهرانه.
جیا له تهواوی ئهمانه، بهڕاستی له ههلومهرجێکدا که دۆستو دوژمن چاوی لێمانه، له بارودۆخێکدا ناوهندهکانی بڕیاردهری دونیا به سهرنجهوه چاو له ههنگاوی یهکگرتووانهی 22ی پووشپهڕ دهکهن، دهبێ لێبڕاوانه شان بدهینه ژێر ئهم ئهرکهو سهرهڕای ههموو جیاوازییهکانمان، لهگهڵ ههموو بیرو بۆچوونێک که ههمانه، یهکگرتووانه هێمای ئاشتی خوازی خهباتهکهمان بکهینه دهرفهتێک بۆ دهربڕینی ناڕهزایهتیهکی بهرین لهم ههلومهرجه ناسکهدا.بهدهر لهمانه، ئهگهر کرێکارانی بێ بهش له ژیانێکی ئینسانی دژی بارودۆخی تاقهت پروکێنی ئێستان، که ههن، ئهگهر ژنانی بێ بهش له ههموو مافێک دژی ئهو ههموو ههڵاواردنهن، که ههن، ئهگهر لاوان له بێ کاری، گیرۆده بوون به ماده هۆشبهرهکانو گهندهلی بێزارن، که ههن، ئهگهر مامۆستایان لهسهر دابین نهبوونی مافهکانیان وهزاڵه هاتوون، که هاتوون، ئهگهر کۆڵبهرانو کاسبکارانی بێ دهرهتان بڕستیان لێ براوه، که بڕاوه، ئهگهر دووکاندارو بازاڕییهکان به دهست نهبوونی ئهمنیهتی کارو ئاوسانهوه گیریان خواردوه، که خواردوویانه، ئهگهر شارهکانی کوردستان دژی سیاسهتی تواندنهوهی فهرههنگی خۆیانن، که ههن، ئهگهر ڕۆژنامهنووسو شاعێرو ڕووناکبیرانی کۆمهڵگا له نهبوونی ئازادیو سیاسهتی سانسۆر ماندوون، که ماندوون، ئهگهر جوتیارو ئاژهڵدارهکان به دهست بێ کهرهستهیهوه دهناڵێنن، که دهناڵێنن، ئهگهر خهڵک له سوکایهتیی به باوهڕه ئائینیو تایبهتیهکانی بێزاره، که ههیه، له یهک قسهدا، ئهگهر له ههلومهرجی ئێستا ناڕازیینو خوازیاریین به کهمترین نرخ ههر هیچ نهبێ پاشهکشهیهک بهو رێژیمه بکهین، ئهوا رۆژی 22ی پووشپهڕ باشترین مهیدانی تاقی کردنهوهیه، لهبارتریین دهرهتانه بۆ ئهوهی هاوار بکهین له زوڵمو زۆرو ههڵاوارنو نهبوونی بێزارین، بهڵام لهسهر وهدیهاتنی مافی ڕهوامان سوورین.
ئهگهر دهمانههوێ نوێنهرانی سیاسیی ویستهکانمان له کۆڕوکۆمهڵی جوراوجۆری نێونهتهوهییدا، بههێزو قورسو قایم بانگهوازی دادخوازیمان به گوێی دونیا ڕابگهیهنن، ئهوا پێویسته که ڕۆژی 22ی پووشپهڕ له مانگرتنی گشتیی و جهماوهریدا چالاکانه بهشداری بکهین، بهو شێوهییه ئهرکی ههمه لایهنهی خۆمان بهجێ بگهیهنیین. گهلۆ، زهحمهتو ماندوو بوونی چهند حهوتووی لاوهکانو تێکۆشهرانی نێو جهرگهی خهباتو چالاکی تهنلیغی بهرینی وان له سهرتاپای کوردستاندا، به بێ ئهوهی خوێن له لووتی یهک کهسیان بێ، له حالێکدا کوردستان وهکوو پادگانێکی نیزامی لێهاتوه، باشترین ئاماژهیه بۆ ئهو ڕاستیه که رێژیم هێندهش بههێز نیه که ئێمه یهکگرتوانه، نهتوانیین بۆ جارێکی دیکه پاشهکشهی پێ بکهین.
بێ گومان، ڕۆژی 22ی پووشپهڕ ڕۆژی نا وتنهوهیهکی واتاداری دیکه دهبێ به کۆماری ئیسلامی ئێران، له کوردستان، بابهتێک که ههموو لایهک تهنانهت رێژیم چاوهڕێی دهکات ههر بۆیه زهبوونانه وهپهلهقاژێ کهوتوه. کهواته وهکوو بڕیارمان داوه، ئهوجارهش به یهکگرتووییو هاوخهباتی ههنگاوێکی مهزن بهرهو وهدیهاتنی مافهکانمان دهنێین. سڵاو له جموجۆلی بهرینو بهرپرسانهی خاوهن شکۆی خهڵکی کوردستان، بۆ بهرێوهبردنی مانگرتنی بهرینی جهماوهری له رۆژی 22ی پووشپهڕدا.
1 comment:
کاک ره حیم بۆ ئه وه دوژمنان
بزانن کورد زیندۆ ه
Post a Comment