Archive

Friday, April 23, 2021

چاوه‌ڕوان ده‌كرێت سه‌رۆكی ئه‌مه‌ریكا كوشتاری ئه‌رمه‌نییه‌كان به‌ جنۆساید بناسێنێت



K24 – ره‌حیم ره‌شیدی واشنتن، ئه‌مریكا

هەموو ساڵێك لە رێككه‌وتی (24)ی مانگی نیساندا، له ئه‌رمینیا و‌ وڵاتانی جیهان، ساڵیادی قوربانیانی کۆمەڵکوژی ئه‌رمه‌نییه‌كان ده‌كرێته‌وه،‌ كه‌ به‌ گوێره‌ی سه‌رچاوه‌ مێژووییه‌كان ئه‌و كۆمه‌ڵكوژییه‌، له‌ (24ی نیسان/ ئه‌پرێلی 1915) و له‌ سه‌رده‌می شه‌ڕی جیهانی یه‌كه‌مدا له‌ لایه‌ن عوسمانییه‌كانه‌وه‌ دژ به‌ پێكهاته‌ی ئه‌رمه‌نی كراوه‌‌.

دوای هه‌واڵی راگه‌یاندنه‌كان و دزه‌كردنی زانیارییه‌كان بۆ ده‌ره‌وه‌، له‌باره‌ی دۆسیه‌ی به‌ جنۆساید ناساندنی ئه‌م رووداوه‌ له‌ لایه‌ن ئه‌مه‌ریكاوه‌، له‌ ئاكامدا سیناتۆر "چاک شومەر"، رێبەری زۆرینه‌ی دیموکراتەکان، لە ئەنجومەنی سینات، له‌ رێگای توویته‌ره‌وه‌ رایگه‌یاند، "جۆ بایدن، به‌ نیازه‌‌ ببێته‌ یەکەم سەرۆکی ئه‌مه‌ریكا، كوشتاری ئه‌رمه‌نییه‌كان له‌لایه‌ن ئیمپراتۆری عوسمانی به‌ شێوه‌یه‌كی فه‌رمی به‌ جینۆساید بناسێنێت، ئه‌م هه‌نگاوه‌ش له‌ مێژوه‌وه‌ بۆ سه‌رۆكه‌كانمان ماوه‌ته‌وه‌. بڕیاره‌ رۆژی شەممە، یادی ساڵوه‌گه‌ڕی جینۆسایدەكه‌ بکەینەوە؛ به‌مه‌ش حکومەتی ئه‌مه‌ریكا راستییه‌كان ده‌سه‌لمێنێت".

پێشتر له‌ (29ی تشرینی یه‌كه‌م/ ئۆكتۆبه‌ری 2019)دا، ئه‌نجومه‌نی نوێنه‌ران بڕیارێكی په‌سه‌ندكرد، كه‌ تێیدا کۆمەڵکوژی ئەرمەنییەکانی به‌ جینۆساید ناسێندرا، دواتر دوای‌ دوو مانگ له‌ بڕیاره‌كه‌ی كۆنگرێس، ئه‌نجومه‌نی پیرانیش بڕیارێکی هاوچه‌شنی پەسەندکرد و كۆمه‌ڵكوژی ئه‌رمه‌نییه‌كانی به‌ جنۆساید ناساند، كه‌ به‌گوێره‌ی ئه‌و بڕیارانه‌ی كۆنگرێسی ئه‌مه‌ریكا، لە نێوان ساڵانی (1915 تا 1923) نزیکەی (1.5) ملیۆن ئەرمەنی بە دەستی ئیمپراتۆریەتی عوسمانی كۆمه‌ڵكوژكراون و ئه‌وه‌ش به‌ جینۆساید هه‌ژمار ده‌كرێت.

چاوه‌ڕوان ده‌كرێت ئه‌م هه‌نگاوه‌ی كۆشكی سپی، په‌یوه‌ندییه‌كانی نێوان ئانقه‌ره‌ واشنتن به‌ره‌و ئاڵۆزی پتر ببات و توركیا كاردانه‌وه‌ی توندی له‌ هه‌مبه‌ر ئه‌م هه‌ڵوێسته‌ هه‌بێت.

دوای بڵاوبوونه‌وه‌ی ئه‌م قسه‌وباسانه‌، هه‌واڵه‌كان باس له‌وه‌ ده‌كه‌ن،‌ بایه‌خی لیره‌ی توركی به‌ شێوه‌یه‌كی به‌رچاو دابه‌زیوه ‌و بازاری بۆرسه‌ی توركیا تووشی شڵه‌ژان هاتووه‌.

No comments: